đầm lầy, lau sậy um tùm, cây cối rậm rạp tất phải thận trọng dò xét vì đó là
những nơi địch dễ có thể mai phục.
- Địch đã đến gần mà vẫn yên tĩnh là chúng đã chiếm được địa hình hiểm
yếu thuận lợi. Địch ở xa mà đến khiêu chiến là chúng muốn dẫn dụ ta tiến
lên. Địch đóng quân ở nơi bằng phẳng là đã chiếm được địa hình lợi thế.
Cây cối rung động là địch đang lặng lẽ tiến gần. Trong cỏ có nhiều chướng
ngại vật là địch cố ý bày nghi trận, chim xáo xác bay lên là bên dưới có
phục binh. Thú kinh hãi bỏ chạy là địch kéo quân đến đánh úp. Bụi bốc cao
mà nhọn là chiến xa địch tới, bụi bay thấp mà tản rộng là địch kéo bộ binh
đến. Bụi bay tản mác là địch chia quân đi kiếm củi. Bụi bay ít mà lúc có lúc
không là địch đang dựng trại. Sứ giả nói năng khiêm nhượng mà địch lại
tăng cường là đang chuẩn bị tiến công. Sứ giả nói cứng lại giả tiến lên là
địch đang chuẩn bị lui. Chiến xa hạng nhẹ chạy ra hai bên sườn là địch
đang bày thế trận. Địch chưa thua đã vội cầu hòa là đang có âm mưu. Địch
gấp bày trận là đã định kỳ hạn tấn công. Địch nửa tiến nửa lui là đang
muốn dụ ta. Quân lính chống binh khí làm thế đứng dựa vào là đang … đói
bụng. Quân địch đi lấy nước mà uống trước mới đem về là địch đang khát.
Địch thấy lợi mà không tiến lên tranh đoạt là đang mệt mỏi. Chim chóc đậu
trên doanh trại địch là trại đang bỏ trống. Đang đem địch hốt hoảng gọi
nhau là biểu hiện hoảng sợ. Quân lính trong trại nhiễu loạn là tướng địch
không có uy nghiêm. Cờ xí ngả nghiêng là đội ngũ địch đã rối loạn. Quan
quân dễ nổi nóng là toàn quân đã mệt mỏi. Dùng cả lương thực cho ngựa
ăn, giết ngựa lấy thịt, thu dọn dụng cụ nấu ăn, lính không về trại là địch đã
khốn cùng, liều chết phá vòng vây. Quân lính thì thầm bàn tán là tướng
địch không được lòng quân. Liên tiếp khao thưởng quân sĩ là địch không có
biện pháp hành động, liên tiếp trừng phạt hạ cấp là quân địch đang quẫn
bách. Thoạt đầu hung hãn, sau lại sợ sệt cấp dưới là tướng địch quá dốt, trí
lực quá kém. Phái sứ đến tặng quà (hối lộ) và nói năng mềm mỏng là địch
muốn đình chiến. Địch giận dữ kéo quân bày trận đối diện với quân ta mà
đã lâu lại không tiến không lui thì ta nên cẩn trọng xem xét vì sợ địch đang
có mưu kế.
- Đánh trận không cốt lấy quân đông, không nên khinh địch tiến liều mà