Tôn Vũ
Tôn tử binh pháp
Các loại địa hình chiến đấu
Nghiên cứu về binh pháp Tôn tử
Tản địa - Khu vực xảy ra tác chiến trong nội địa của bản quốc, được
gọi bằng tản địa. Tại sao gọi là tản địa? Tào Tháo bảo: Vì quân sĩ quyến
luyến quê hương, đường sá tương đối gần, con người dễ tan tác mất mát.
Tôn Vũ cho rằng tản địa thì đừng đánh . Hà cớ gì tản địa lại dừng đánh? Kẻ
địch dám xâm phạm, chứng tỏ chúng có ưu thế, quân phòng thủ ở vào cái
thế tương đối yếu cho nên tránh việc vội vàng tác chiến, chỉ nên dùng
phương cách phòng thủ, tiêu diệt dần sinh lực địch, đợi thời cơ có lợi sẽ
quyết chiến với kẻ thù. Do vậy, Tôn Vũ lại nhấn mạnh: quân sĩ đóng nơi
tản địa, điều quan trọng là họ phái có ý chí chiến đấu thống nhất, lòng
người son sắt. Không tảc chiến không có nghĩa không đánh. Ý nói không
dùng thế công mà chủ yếu dùng phương cách phòng thủ.
Khinh địa - Khu vực tác chiến tung thâm gần đất nước của kẻ thù
được gọi bằng khinh địa. Tiến vào đất nước của kẻ thù chưa sâu, tương đối
gần đất nước mình, đường giao thông của tuyến sau không dài, dễ vận
chuyển lương thực và vũ khí. Nhưng đã tiến sâu vào nội địa của kẻ thù, khó
tránh khỏi sự chống trả của đối phương, cho nên quân sĩ đóng ở vùng khinh
địa phải bảo vệ chặt trận địa của bên mình. Tôn Vũ bảo: “Khinh địa thì
không ngừng hoạt động . Phàm quân đội đã tiến vào đất nước của kẻ thù thì
nhất thiết phải dựa vào ưu thế quân sự của mình mà đánh vào mặt yếu của
đối phương. Thành ra, lúc mới tác chiến phải chủ động phát huy ưu thế tấn
công, không được án binh bất động. Phải ra sức tiến sâu vào đất nước của
đối phương, tiêu diệt kẻ thù trước khi chúng nghĩ ra cách phòng thủ mới
nhằm đạt được mục đích chiến đấu.
Tranh địa - Là khu vực quan trọng về chính trị, kinh tế và quân sự.
Tôn Vũ nhận định, bên nào có được tranh địa thì bên đó có lợi thế. Thành
ra tranh địa là mục tiêu tranh giành của đôi bên. Tác chiến trong vùng tranh
địa phải chú ý mấy phương diện sau đây:
- Một là: vùng đất quan trọng nhưng trống vắng. Sự tranh chấp của
