Khương Nhung
Tôtem Sói
Dịch giả Trần Đình Hiến
Chương 10
Biên niên sử (bản chép tay) của người Mông Cổ chép rằng:... Người
Thaiuxiuthi bắt nguồn từ Saliho Linhcon, con trai Haido Khan thực tổ
Thành Cát Tư Hãn - người dẫn chú). Haido Khan có ba người con trai.
Con cả tên Baxanghonhi (Ngũ tổ Thành Cát Tư Hãn), một chi của tổ tiên
Thành Cát Tư Hãn bắt đầu tự ông này. Chi ấy đứng đầu là Saliho
Linhcon. Anh trai là Batanghonhi chết, Salitho Linhcon lấy chị dâu làm
vợ, bà này là mẹ Đonnhinai Khan (Tư tổ Thành Cát Tư Hãn), sinh hai con
trai, một người tên Jiando Xichna, người kia tên Uthosan Xichna. Hai tên
nêu trên có nghĩa là "sói đực" và "sói cái".. Những người thuộc chi này đều
gọi là Xichnaxu (Xicha, tiếng Mông Cổ nghĩa là sói, "xu" chỉ số nhiều, tức
"đàn sói".
(Ba Tư) Laxit "Sử tập. Quyển Một"
Ông già im lặng ngồi hút thuốc nghe Trần Trận kể. Nghe xong, không
khách sáo gì hết, ông xạc cho Trần Trận một mẻ: Đáng giận nhất là hai cậu
học sinh người Hán này đánh thuốc nổ hang sói. Ông không phải không
biết uy lực và hiệu quả của thuốc nổ khi phá hang. Ông bóp mạnh cái tẩu,
bộ ria rung rung vì giận. Ông nói với cậu: Hỏng bét! Rách chuyện rồi!
Mấy quả pháo của các cậu đuổi đàn sói đi rồi. Các cậu làm vậy còn nguy
hiểm hơn người Mông hun khói, con sói không kịp đào đất lấp hang. Sói
Mông Cổ sợ nhất mùi thuốc súng. Nếu các cậu đánh thuốc nổ thì sói trong
hang sẽ chạy hết ra cho các cậu bắt. Bằng cách này thì chẳng bao lâu sói
thảo nguyên sẽ không còn một con. Đồng ý là phải diệt sói, nhưng không
được diệt như thế. Diệt kiểu ấy ông trời sẽ giận, thảo nguyên sẽ không
còn. Từ nay trở đi không được đánh bắt sói bằng thuốc nổ, không bao giờ
được bày cho đám mã quan và những người khác dùng thuốc nổ. Các cậu
làm hư đám mã quan rồi...
