132
Phạm Bá Ký tức Nguyễn Bá Ký đỗ đệ Tam giáp
đồng tiến sĩ xuất thân khoa Quý Mùi (1463) niên
hiệu Quang Thuận thứ 4 đời vua Lê Thánh Tông.
Ông làm quan to trong triều thăng đến chức Binh bộ
Thượng thư.
Trong cuốn Các nhà khoa bảng Việt Nam (1075-1919),
có ghi Nguyễn Đức Lượng là: “Người xã Canh
Hoạch, huyện Thanh Oai. Con của Nguyễn Bá Ký,
cha Nguyễn Khuông Lễ. Đệ nhất giáp Tiến sĩ cập đệ
đệ nhất danh (Trạng nguyên) khoa Giáp Tuất (1514)
niên hiệu Hồng Thuận thứ 6 dưới đời vua Lê Tương
Dực. Thi đỗ năm 50 tuổi. Lúc đầu tên là Hề được
Vua phê cho đổi tên là Đức Lượng. Làm quan đến
chức Thị lang”. Sách Các Trạng nguyên nước ta có
thêm chi tiết “Trạng nguyên Nguyễn Đức Lượng
được đi sứ phương Bắc, khi mất được thăng chức
Thượng thư”.
Nguyễn Khuông Lễ con của Nguyễn Đức Lượng,
đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân khoa Ất Mùi
(1535) niên hiệu Đại Chính thứ 6 dưới đời vua Mạc
Đăng Doanh, được đi sứ, làm quan đến chức Hữu
thị lang, tước bá.
Trong nhà thờ Trạng nguyên hiện vẫn còn lưu
đôi câu đối:
Phiên âm:
Cựu Trạng nguyên, sanh Trạng nguyên nhất
giáp khoa danh quang sử bút,
133
Phụ tiến sĩ, tử tiến sĩ bát truyền chung
đỉnh dụ gia khuông.
Dịch nghĩa:
Cậu Trạng nguyên, cháu Trạng nguyên,
Khoa danh đỗ đầu sáng danh sử sách
Cha tiến sĩ, con tiến sĩ, tám đời quyền
quý phúc đầy nhà ...
