66
Một lần, Trung Quốc hạn hán kéo dài, nhân có
Trạng Lợn sang thăm, vua Minh mời Trạng cầu đảo
để thử tài. Trạng Lợn nhận lời, yêu cầu dựng đàn uy
nghi để ông cầu đảo. Mục đích là để kéo dài thời
gian. Khi thấy cỏ gà lang, Trạng bèn lên đàn làm lễ.
Ông khấn theo cách nói lái: Hường binh, hòa bình,
tam tinh, kẹo tinh, bát tinh, linh tinh tinh...
Vua Minh nghe thấy khiếp đảm, bái phục Trạng
uyên thâm, tỏ tường thiên văn, thuộc hết ngôi thứ
các vị tinh tú trên trời. Khóa lễ vừa xong, lập tức
mưa như trút nước, khiến vua quan nhà Minh đã
phục lại càng phục hơn.
Trạng Lợn - Nguyễn Nghiêu Tư được vua Lê
Nhân Tông ngợi khen: “Người như thế thực là ông
Mạc Đĩnh Chi của trẫm”. Đến khi Nguyễn Nghiêu Tư
về trí sĩ, vua thấy ông có nhiều công lớn với xã tắc, bèn
gia phong là “Thượng quốc công trí sĩ” và vợ quan
Trạng được phong là “Nhất phẩm phu nhân”.
Đình nguyên, Trạng nguyên Nguyễn Nghiêu
Tư, mà dân gian quen gọi với hai tiếng thân thương
là Trạng Lợn - một người nổi tiếng hiếu học, ham
hiểu biết, ứng đối thông minh, thể hiện lòng tự tôn
dân tộc, tính cách ngạch trực, in đậm truyền thống
văn hiến đất Kinh Bắc và cốt cách Việt Nam.
67
TRẠNG NGUYÊN LƯƠNG THẾ VINH
(1441-1496)
Lương Thế Vinh tự Cảnh Nghị, hiệu Thụy Hiên. Ông
quê làng Cao Hương, huyện Thiên Bản (nay thuộc huyện
Vụ Bản, Nam Định).
Ông đỗ Trạng nguyên khoa Quý Mùi niên hiệu
Quang Thuận thứ 4 (1463), đời vua Lê Thánh Tông.
Sau khi thi đỗ, ông ra làm quan, trải các chức Hàn lâm
viện Thị giảng Chưởng viện sự, Nhập thị kinh diên, Tri
sùng văn quán. Các văn thư, từ lệnh bang giao với nhà
Minh đều do ông soạn thảo. Khi mất, ông được phong
Phúc thần tại quê nhà.
GIAI THOẠI
VỀ TRẠNG NGUYÊN LƯƠNG THẾ VINH
Thuở nhỏ, Lương Thế Vinh thông minh khác
người, dân quanh vùng đều biết tiếng cậu bé Vinh,
vừa học giỏi, lại vừa láu lỉnh, đối đáp với người lớn
đâu ra đấy. Và Thần đồng là cái tên mọi người đặt
cho cậu bé.
Lương Thế Vinh tính vốn ham chơi, đá bóng,
