74
đầu lên lắc đầu cười ngất. Khi lên thuyền rồi,
Lương Thế Vinh vẫn còn cười. Vua Lê Thánh
Tông ngạc nhiên hỏi mãi, cuối cùng Lương Thế
Vinh mới tâu:
- Thần ở dưới nước lâu là vì gặp phải một vụ
việc rất kỳ lạ và thú vị. Thần gặp cụ Khuất Nguyên, cụ
hỏi thần xuống làm gì? Thần nói dối là thần chán
đời muốn chết. Nghe qua cụ Khuất Nguyên tròn xoe
mắt, mắng thần: “Ngươi điên rồi! Ta gặp Sở Hoài
Vương và Khoảnh Tương Vương hôn quân vô đạo,
mới phải bỏ nước bỏ dân trẫm mình ở sông Mịch
La. Chứ ngươi gặp được bậc thánh quân minh đế,
còn định vớ vẩn cái gì?”. Thế rồi cụ đá thần một cái,
thần mới về tới đây!
Vua Lê Thánh Tông nghe xong, biết là Lương
Thế Vinh nịnh khéo mình, nhưng cũng rất hài
lòng, thưởng cho Trạng Lương Thế Vinh thật nhiều
vàng lụa.
Lần khác, vua đi kinh lý vùng Sơn Nam Hạ, ghé
thăm làng Cao Hương - quê của Trạng Lương Thế
Vinh - lúc bấy giờ cũng đang theo hầu vua. Vua là
người mộ đạo, lại thấy phong cảnh chùa làng đẹp,
bèn đến thăm. Khi ấy sư cụ đương bận tụng kinh
bỗng đánh rơi chiếc quạt xuống đất. Vẫn tiếp tục
tụng, sư cụ lấy tay ra hiệu cho chú tiểu cúi xuống
nhặt, nhưng một vị quan tùy tùng của vua Lê Thánh
Tông đã nhanh tay nhặt đưa cho sư ông. Vua Lê
Thánh Tông trông thấy vậy, liền nghĩ ra một vế câu
75
đối, rồi trong bữa tiệc hôm đó thách các quan đối. Vế
ấy như sau:
Đường thượng tụng kinh, sư sử sứ...
Nghĩa là: Trên bục đọc kinh, sư khiến sứ (nhà sư
sai khiến được quan).
Câu này oái oăm ở ba chữ sư sử sứ. Các quan
đều chịu chẳng ai nghĩ ra câu gì.
Trạng nguyên Lương Thế Vinh cứ để cho họ suy
nghĩ chán chê. Ông ung dung ngồi uống rượu chẳng
nói năng gì. Vua Lê Thánh Tông quay lại bảo đích
danh ông phải đối, với hy vọng đưa ông đến chỗ
chịu bí. Nhưng ông chỉ cười trừ.
Một lúc, ông cho lính hầu chạy ngay về nhà mời
vợ đến. Bà trạng đến, ông lấy cớ quá say, xin phép
vua cho vợ dìu mình về.
Thấy Vinh là một tay tài ứng đối mà hôm nay
cũng đành phải đánh bài chuồn, nhà vua lấy làm
đắc ý lắm, liền giục: “Thế nào? Đối được hay không
thì nói đã rồi hẵng về chứ?”.
Vinh gãi đầu gãi tai rồi chắp tay ngập ngừng:
- Dạ... muôn tâu. Thần... đối rồi đấy chứ ạ!
Vua và các quan lấy làm lạ bảo Trạng Lương Thế
Vinh thử đọc xem, Vinh cứ một mực: “Đối rồi đấy
chứ ạ!” hoài. Sau nhà vua gạn mãi, Vinh mới chỉ tay
vào người vợ đang dìu mình mà đọc rằng:
Đình tiền túy tửu, phụ phù phu.
Nghĩa là:
