Khuyết Danh
Trạng Quỳnh
Làm Thơ Xin Ăn
Tại một làng thuộc tỉnh nọ có tên địa chủ giầu có nứt vách, lại nổi tiếng
gian ác và hay hà hiếp dân lành. Hắn có cô con gái tuy đẹp nhưng cũng nổi
tiếng không kém cha về cái thói chua ngoa đanh đá. Cô gái này thường thay
cha ra đồ nam đốc thúc kẻ làm thuê.
Một hôm, cô ta đang đứng trên bờ ruộng, tay chống nạnh, đầu có nón quai
thao, quan sát các nông dân làm thuê gặt lúa thì có một chàng thiếu niên
dáng vẻ nho sinh đi ngang qua. Nho sinh thấy cảnh đó liền dừng lại hỏi
thăm một bác nông dân về cô gái kia. Bác nông dân bảo cô ta là con gái của
chủ ruộng, ngày nào cũng ra đứng đây để mà đôn đốc việc đồng áng, nói là
thế nhưng thật ra ai làm lụng chậm chạp một tí là cô ta ngoác miệng ra chửi
chẳng tiếc lời. Có lắm người tuy đói nhưng ráng chịu chứ không làm thuê
cho cô ta để khỏi bị nhục.
Nghe kể xong, chàng thiếu niên liền tiến đến gần bờ ruộng nơi cô kia đang
đứng. Thiếu niên bảo cô nàng mình là học trò lỡ độ đường, nhịn đói đã hai
ba bữa nay, xin cô gia ân bố thí cho ít lúa thổi cơm.
Thấy chàng trai khôi ngô khoẻ mạnh lại đi xin ăn, cô gái nguýt dài và bảo:
- Này, cô bảo cho biết, của đâu mà lấy không của người ta hả, nếu đúng học
trò thì ứng khẩu xuất thi cho cô nghe lọt lỗ tai đã, bằng không thì cứ thẳng
đường mà xéo!
Chàng thiếu niên kia nhận lời ngay và xin cô gái ra chủ đề cho mình làm
thơ. Cô kia bảo:
- Ðã ăn xin còn vẽ chuyện, cứ làm thơ xin ăn là hợp nhất chứ còn đề điếc gì
nữa!
Chàng trai suy nghĩ trong thoáng chốc rồi đọc to:
Tuyên Quang, Hoằng Hoá cũng thờ vua
Nắng cực cho nên phải mất mùa
Lại đứng đầu bờ xin xỏ chị
Chị lỡ lòng nào chị chẳng cho.
Nghe xong bốn câu thơ ấy, cô gái đỏ gần cả mặt, ngượng quá không còn