tới Thái Lan, Đông Dương, và xa hơn nữa. Khi bị chia cắt thành các vương
quốc đối địch – điều thường xuyên xảy ra – Ấn Độ trở thành miếng mồi
ngon cho quân xâm lược, các thương nhân, và những người tìm kiếm tâm
linh (một số thực hiện nhiều mục tiêu cùng một lúc, như người Bồ Đào Nha
tới đây năm 1498 “để tìm kiếm giáo đồ Ki-tô và gia vị”), phải chịu đựng sự
cướp phá và cuối cùng hấp thụ nền văn hóa của họ và pha trộn với nền văn
hóa của chính mình.
Trước thời hiện đại, Trung Quốc áp đặt ma trận tập quán và văn hóa
của riêng mình lên những kẻ xâm lược rất thành công, đến nỗi không thể
phân biệt họ với chính người Trung Quốc. Ngược lại, Ấn Độ vượt trên
những người ngoại quốc bằng cách hết sức bình thản đối phó với tham
vọng của những người này chứ không phải bằng cách buộc họ thích nghi
với tôn giáo hay văn hóa Ấn Độ; hợp nhất những thành tựu và học thuyết
đa dạng của phương Tây vào cơ cấu đời sống Ấn Độ mà chưa từng tuyên
bố bị bất kỳ kẻ nào làm cho khiếp sợ. Những kẻ xâm lược có thể dựng lên
những tượng đài phi thường về tầm quan trọng của chúng, như thể để tự
trấn an về sự vĩ đại của chính mình khi phải đối mặt với rất nhiều sự xa
lánh, nhưng dân tộc Ấn Độ đối phó bằng một nền văn hóa cốt lõi kiên
cường và không thẩm thấu ảnh hưởng ngoại lai. Những tôn giáo nền tảng
của Ấn Độ không được truyền cảm hứng từ những viễn ảnh tiên tri về sự
đáp ứng của đấng cứu thế; đúng hơn, chúng mang lại bằng chứng về sự tồn
tại mong manh của con người. Chúng không mang đến một sự cứu rỗi cá
nhân mà là sự an ủi về một định mệnh không thể thoát khỏi.
Trật tự thế giới trong vũ trụ quan Hindu bị chi phối bởi những chu
trình bất biến với quy mô rộng lớn gần như không thể hình dung – kéo dài
hàng triệu năm. Các vương quốc sẽ sụp đổ và vũ trụ sẽ bị hủy diệt, nhưng
nó sẽ được tái tạo và các vương quốc mới sẽ lại trỗi dậy. Mỗi khi có một
làn sóng xâm lược (người Ba Tư vào thế kỷ 6 TCN; Alexander và những
người Hy Lạp-Bactria của ông ta vào thế kỷ 4 TCN; người Ả-rập vào thế
kỷ 8; người Thổ và người Afghan vào thế kỷ 11 và 12; người Mông Cổ vào
thế kỷ 13 và 14; người Mughal vào thế kỷ 16 và nhiều dân tộc châu Âu một
thời gian ngắn sau đó), tất cả đều khớp với ma trận phi thời gian này. Nỗ
