Tới lúc vào nhà, thấy chảo nhà nào cũng xào đầy những gang cùng sắt,
lão chẳng hiểu đầu xuôi đuôi ngược thế nào, hỏi, thì dân ai cũng trả lời như
nhau:
- Nghe đồn quan cưỡi ngựa quý, ngựa chỉ ăn sắt, chúng tôi xào sẵn để
quan cho ngựa ăn.
Quan bắt đầu bực mình, bụng bảo dạ: "Dân nơi này ngu quá! Ngựa
vua chúa cũng phải ăn cỏ ăn thóc mới sống, huống chi ngựa quan! Ai đời
ngựa ăn sắt bao giờ!".
Quan ngồi chờ mãi vẫn chưa thấy tiệc, rượu dọn tới. Hỏi tới gà, vịt,
nhà nào cũng bưng tới một đĩa, trên có mỏ gà, mỏ vịt. Lão điên người đạp
bàn quát tháo:
- Lệnh ta là mỗi nhà phải nộp trăm gà, trăm vịt, sao lại thế này? Chúng
mày muốn chết cả lũ hay sao?
Bấy giờ Ỷ Thổi mới lễ phép thưa:
- Bẩm quan, quan ra lệnh nộp trăm gà, trăm vịt, chúng con không dám
trái lệnh. Đây không phải là trăm gà, trăm vịt thì là cái gì ạ? Nếu chúng con
làm không đúng ý quan, thì đấy là vì lệnh quan truyền xuống không thật rõ
đấy chứ ạ.
Lão quan tức ứ họng nhưng chẳng còn vặn vẹo vào đâu được. Lão
đành vờ vĩnh quở mắng dân ngu muội, đoạn ôm bụng đói, cưỡi ngựa đói,
dẫn lũ quân đói chuồn thẳng.
Nguồn: Hợp tuyển Văn học Dân gian các dân tộc, tập 1;
Đặng Văn Lung, Trần Thị An biên soạn,
Nxb. Văn hóa Dân tộc, H., 1994.
