TRUYỆN KHOA HỌC VIỄN TƯỞNG CHỌN LỌC - Trang 232

là lẽ trời, tức luân lý phong kiến, cần được bảo tồn, còn dục vọng con người
cần phải tiêu diệt. (3) Ông là bác sĩ người Canada, nhận lời ủy thác của
Đảng Cộng sản Canada và Mỹ sang Trung Quốc trong thời gian chống Nhật
để cứu chữa cho thương bệnh binh Trung Quốc. (4) Đốn ngộ: danh từ nhà
Phật chỉ sự đột nhiên phá trừ vọng niệm, hiểu ra chân lý. Nay dùng để chỉ
sự đột nhiên bừng tỉnh, hiểu ra. (5) “Điều gì mình không muốn thì đừng
làm cho người khác.” (6) “Mình muốn được đứng vững thì cũng làm cho
người khác đứng vững, mình muốn thành đạt thì cũng giúp người khác
thành đạt.” (7) “Biển thu nạp trăm sông, có bao dung thì mới lớn được.” (1)
Có nghĩa là không chính thống. (2) Ý nói chỉ có mỗi một thứ. (3) “Sáu kinh
(Thi, Thư, Lễ, Nhạc, Dịch, Xuân Thu) đổ dồn vào ta”, ý nói chỉ mình là
thông thái. (4) Người quân tử luôn bình thản thư thái, kẻ tiểu nhân thường
hay buồn bực. (5) Dùng để ví con người cạnh tranh mà thực lực còn khó
đoán. (6) Nguyên văn: “bôi cung xà ảnh”. Sách Phong tục thông nghị chép:
một người mời khách ăn cơm, chiếc cung treo trên tường chiếu bóng vào
chén rượu của khách, khách tưởng rắn trong chén, về nhà vẫn không cởi bỏ
được mối ngờ, đâm ốm. Sau điển tích này dùng để chỉ sự đa nghi. (7) Sách
Sử ký chép: đời Hán, trong số các nước láng giềng phía Tây có nước Dạ
Lang (nay thuộc tỉnh Quý Châu) là lớn nhất. Vua nước ấy hỏi sứ thần nhà
Hán. “Nhà Hán các ông lớn hay nước Dạ Lang chúng tôi lớn”. Sau điển này
dùng để chỉ không biết gì mà tự cao tự đại. (8) Truyện Con sói Trung Sơn
kể ông Đông Quách tốt bụng cứu con sói bị người ta săn đuổi, suýt nữa bị
chính con sói ấy ăn thịt. (9) Phòng tuyến thép của nước Pháp trong chiến
tranh thế giới thứ hai. (10) Tên Trung Quốc thời cổ. (11) Dùng lời hoặc
hành động để khỏa lấp việc mà người khác chế giễu mình. (12) Nguyên
văn: “nhị tiêm biện”. (13) Nguyên văn: “thất chi tang du, đắc chi đông
ngung”. Câu này xuất xứ từ truyện Phùng Dị trong Hậu Hán thư, vốn là
“thất chi đông ngung, thu chi tang du” (mất ở góc phía đông thì thu được ở
cây dâu cây du), ý nói lúc này thất bại, lúc khác thành công. (14) Nguyên
văn: “cao hứng”. (15) Nguyên văn: “khoái lạc”. (16) Nguyên văn: “hoan
hỉ”. (17) Nguyên văn: “hỉ duyệt”. (18) Xưa kia cao phết trên một miếng da
chó nhỏ là thứ cao dán rất hiệu nghiệm, sau đó nhiều kẻ làm giả, vì thế cao