Truyền kỳ mạn lục
NGUYỄN DỮ
NGUYỄN DỮ
Truyền kỳ mạn lục
Chương 14
Chuyện đối đáp của người tiều phu ở núi Na
(Nguyên văn: Na sơn tiều đối lục)
Đất Thanh Hóa phần nhiều là núi, bát ngát bao la đến mấy nghìn dặm. Trong đó có một ngọn núi cao
chót vót, tên gọi là núi Na. Núi có cái động, dài mà hẹp, hiểm trở mà quạnh hiu, bụi trần không bén
tới, chân người không bước tới. Hàng ngày, trong động có người tiều phu gánh củi đi ra, đem đổi lấy
cá và rượu, cốt được no say chứ không lấy một đồng tiền nào. Hễ gặp ông già, trẻ con dưới đồng
bằng lại nói những chuyện trồng dâu, trồng gai một cách vui vẻ. Ai hỏi họ tên, nhà cửa, tiều phu chỉ
cười không trả lời. Mặt trời ngậm núi, lại thủng thỉnh về động. Đương thời cho là người thuộc hạng
Thần Môn, Tiếp Dư chứ Thái Hòa(1) trở xuống đều không đủ kể.
Sau đến năm Khai Đại(2) nhà Hồ, Hán Thương đi săn, chợt gặp người ấy trên đường, vừa đi vừa hát
rằng:
Na chi sơn hữu thạch toàn ngoan,
Thụ thương thương,
Yên mịch mịch,
Thủy sàn sàn.
Triêu hề ngô xuất,
Mộ hề ngô hoàn.
Hữu y hề chế kỹ,
Hữu bội hề nhận lan.
Thát bài thanh hề bình hiểu chướng,
Điền hộ lục hề chẩm tình than.
Nhậm tha triều thị
Nhậm tha xa mã,
Tri trần bất đáo thử giang san.
U thảo Tống triều cung kiếm,
Cổ khâu Tấn đại y quan.
Vương, Tạ phong lưu,
Triệu, Tào sự nghiệp,