Ngài A-nan vào ra mắt Phật, thưa hỏi rằng:
“Bạch đức Thế Tôn, nếu một người phụ nữ tu hành chân chánh, họ có thể chứng
đắc các quả vị giải thoát được chăng?”
Phật đáp: “Được.”
Ngài A-nan liền hỏi tiếp:
“Thế thì tại sao Phật không thuận cho nữ giới xuất gia?”
Đức Phật lặng thinh không đáp.[118]
Ngài A-nan lại thưa rằng:
“Bạch đức Thế Tôn! Bà Ma-ha Ba-xà-ba-đề, nhũ mẫu đáng kính của ngài, hiện
đã đến đây, đang đứng trước cổng tinh xá này. Bà cùng với 50 phụ nữ khác đều
có ý nguyện xuất gia. Các vị đã đi chân trần từ Ca-tỳ-la-vệ đến đây. Các vị đã
thực hành đời sống không nhà, khất thực ăn theo đường mà đến đây. Bây giờ, tất
cả đều mỏi mệt, rã rời, nhưng vẫn không nghỉ, đang đứng chờ trước cổng để cầu
xin Phật thuận cho xuất gia.
“Bạch Thế Tôn! Bà ấy thật là người phụ nữ đáng kính phục. Thuở ngài còn thơ
dại, bà thương yêu như con ruột. Lo lắng, chăm chút từng miếng ăn, giấc ngủ
cho ngài. Bà cũng hết lòng mà phụng sự đức vua Tịnh-phạn cho đến lúc băng hà.
Nay bà nhận ra chân lý của đạo ngài mà phát nguyện tu theo. Nguyện vọng ấy
rất chính đáng, xin Phật ưng thuận cho.”
Ngài A-nan nói rất hay. Trước ngài chứng minh ý chí xuất gia, chịu đựng gian
khổ của các bà, sau lại đem tình cảm mẹ con từ thuở nhỏ mà nhắc với Phật,
chính là điều Phật đã suy nghĩ nhiều nhất, nên Phật không thể chối từ được nữa.
Không phải đức Phật không biết những điều mà A-nan vừa nói. Nhưng ngài hiểu
rằng nếu để tình cảm riêng tư lấn át việc đại sự thì về sau này sẽ hại nhiều hơn
lợi.
Vì thế, về sau Phật mới nói với A-nan rằng:
“Này A-nan! Không phải ta không muốn cho nữ giới xuất gia. Nhưng ta biết nếu
thuận cho nữ giới bước vào tăng đoàn thì thời gian chánh pháp trụ thế sẽ giảm
