tới dần dần là nhập vào các cảnh giới thiền định từ Không vô biên xứ,[22] Thức
vô biên xứ[23] và Vô sở hữu xứ.[24]
Cảnh giới thiền định thứ ba, Vô sở hữu xứ định, là cảnh giới cao nhất mà chỉ ở
đây chỉ có mỗi một mình ông A-ra-ta Ca-la-ma đạt được.
Tuy nhiên, với sự hướng dẫn của ông, không bao lâu thái tử Sĩ-đạt-ta đã đạt đến
cảnh giới thiền định thứ ba này.
Vị thầy truyền dạy rất ngạc nhiên trước sự tiến bộ phi thường của ngài, và không
che giấu sự khâm phục, kính nể. Ông nói:
“Tất cả những gì ta biết, giờ đây con đã biết. Tất cả những gì ta đạt được, giờ
đây con đã đạt được. Và con đã đạt đến những điều ấy một cách nhanh chóng,
xuất sắc hơn ta nhiều. Giờ đây ta không còn dám nhận là thầy của con nữa. Ta
muốn con hãy ở lại đây, cũng bình đẳng như ta, cùng nhau hướng dẫn những đồ
chúng trong đạo tràng này.”
Khi ấy, mặc dù đã đạt được cảnh giới thiền định cao nhất theo sự chỉ dạy của
thầy, nhưng thái tử tự quán xét thấy những điều đó hoàn toàn không có ý nghĩa
gì trong sự giải thoát mà ngài đang đi tìm. Người tu chứng những cảnh giới thiền
định ấy có thể làm cho tâm thức nhẹ nhàng, trong sáng hơn, nhưng chưa hề vượt
ra khỏi được sự trói buộc của vòng sinh tử.
Thái tử đem những suy nghĩ ấy trình bày với thầy và xin được ra đi tiếp tục tìm
học thêm nữa.
Ông A-ra-ta Ca-la-ma vô cùng ngạc nhiên khi nghe những kiến giải và nguyện
vọng của ngài. Ông nói:
“Kính bạch vị Đạo sư của muôn loài. Xin ngài hãy tùy tiện ra đi. Những hiểu
biết nhỏ nhoi của tôi không thể đủ để làm thỏa chí nguyện lớn lao của ngài. Tôi
tin rằng một ngày không xa ngài sẽ chứng ngộ được chân lý giải thoát cho muôn
loài. Khi ấy xin ngài đừng quên cứu độ cho tôi đây.”
Thái tử hết lời cảm ơn vị thầy dẫn dắt đầu tiên của mình và từ tạ ra đi. Ngài vẫn
chưa biết mình sẽ đi về đâu và tìm kiếm những gì, nhưng chỉ biết là con đường
giải thoát mà ngài mong muốn tìm ra vẫn còn đâu đó ở phía trước...
