thung lũng hẻo lánh, chỉ sản xuất được ba thứ: bò, củi và than đốt. Giá cước
chuyên chở bò mỗi toa là tám đô-la. Jones giải thích là vì bò có chân, nếu
thuê người chăn đến Los Angeles thì sẽ mất một số tiền công bằng với tiền
chuyên chở trên xe lửa. Nhưng củi lại không có chân nên bọn chủ hoả xa
lấy đúng hai mươi bốn đô-la tiền cước trở củi mỗi toa. Sự tính toán như vậy
kể cũng được, bởi vì sau mười hai tiếng đồng hồ lao động cật lực mỗi ngày
và trừ tiền cước chuyên chở củi đến Los Angeles ra, thợ đốn củi còn lời
được đúng một đô-la sáu mươi xu. Jones tính qua mặt công ty hoả xa bằng
cách biến gỗ thành than. Theo tính toán của anh ta thì như vậy sẽ lời hơn.
Nhưng bọn chủ hoả xa cũng tính toán và ra giá cước chuyên chở một toa
than là bốn mươi hai đô-la. Sau ba tháng, Jones tổng kết lại và thấy rằng
anh ta cũng chỉ kiếm được đúng một đô-la sáu mươi xu một ngày.
- Thế là tôi bỏ cuộc, - Jones kết luận - Tôi đi làm công lang thang suốt một
năm trời, sau quay về chơi cho công ty hoả xa một vố. Bỏ qua những cái
không đáng giá, tôi vượt qua dãy núi Sierras hiểm trở vào mùa hè rồi châm
một que diêm vào dãy nhà trú tuyết. Ngọn lửa đó nhỏ thôi, chỉ làm cho
công ty hoả xa thiệt có ba mươi ngàn đô-la. Tôi nghĩ rằng tôi với họ như
thế là huề.
- Này chú bé, bộ chú không sợ khi nói với tôi điều ấy ư? - Ánh Sáng Ban
Ngày nghiêm giọng hỏi.
- Có gì mà sợ, - Jones đáp - Họ chẳng chứng minh được điều đó. Ông có
thể đi mà không nói điều ấy, như vậy thì bồi thẩm cũng chẳng biết đâu mà
mò.
Ánh Sáng Ban Ngày trở về căn phòng ngồi suy nghĩ. Ðúng là cái luận điệu
"bọn lao động chịu đựng được mà". Từ thượng tầng đến hạ tầng, luật chơi
là như vậy. Cái làm cho trò lừa đảo có thể tiếp tục được là vì cứ mỗi phút
