4.6 Các câu lệnh cơ bản để làm việc với tập tin và thư mục
83
4.6.7
Câu lệnh more và less
Câu lệnh cat cho phép đưa ra màn hình (đầu ra tiêu chuẩn) nội dung của bất kỳ
tập tin này, tuy nhiên rất ít khi lệnh cat được sử dụng cho mục đích này, và chỉ
dùng để hiển thị những tập tin có dung lượng rất nhỏ. Nguyên nhân là nội dung
của tập tin lớn sẽ ngay lập tức chạy qua màn hình và người dùng chỉ thấy những
dòng cuối cùng của tập tin. Vì thế cat dùng chủ yếu theo chức năng chính của
nó, tức là dùng để “cộng” các tập tin, còn để xem nội dung của các tập tin văn
bản chúng ta dùng các lệnh more và less hoặc các trình soạn thảo khác.
Câu lệnh (bộ lọc) more đưa nội dung của tập tin ra màn hình theo từng trang
có kích thước bằng kích thước màn hình (nói chính xác thì là gần bằng, vì có
một dòng cuối cùng dành cho để hiển thị trạng thái (status)). Để xem trang tiếp
theo cần nhấn vào phím trắng <Space> (phím dài nhất trên bàn phím hiện nay).
Nhấn phím <Enter> để đọc một dòng tiếp theo. Ngoài <Space> và <Enter> còn
có một vài phím điều khiển khác, ví dụ phím <B> để quay lại màn hình trước,
nhưng chúng ta sẽ không liệt kê đầy đủ những phím này ở đây, và cũng không
đưa ra danh sách các tùy chọn của lệnh more. Bây giờ bạn đọc chỉ cần nhớ phím
<Q> dùng để thoát ra khỏi chế độ xem của more, nếu không thì bạn sẽ phải nhấn
phím <Space> cho đến khi hết tập tin (chẳng may nếu nó quá dài thì bạn sẽ mất
rất nhiều thời gian). Tất cả các tuỳ chọn của lệnh more bạn có thể đọc trong
trang hướng dẫn man (more(1)) hoặc info của nó.
Tiện ích less là một trong những chương trình được dự án GNU phát triển.
less
có tất cả các chức năng và lệnh điều khiển của more, và có thêm một vài
sự mở rộng khác. Ví dụ, cho phép sử dụng các phím điều khiển con trỏ (<↑>, <↓>,
<→>, <←>, <Home>, <End>, <PgUp>, <PgDown>) để di chuyển trong văn bản.
Hãy nhớ lại, chúng ta đã nói về điều này khi nói về hệ thống trợ giúp man.
Các lệnh more và less cho phép tìm kiếm từ khóa có trong tập tin đang xem,
trong đó lệnh less cho phép tìm kiếm theo hai hướng: từ trên xuống dưới và
ngược lại. Để tìm kiếm từ khóa “string” (một cụm ký tự nào đó) thì đầu tiên cần
nhấn “/” để chuyển vào chế độ tìm kiếm, sau đó nhập vào “string” vào dòng “/” ở
cuối màn hình. Nếu tìm thấy từ khóa trong tập tin, thì sẽ hiển thị đoạn văn bản
tương ứng sao cho dòng tìm thấy nằm ở trên cùng. Nếu muốn tiếp tục tìm kiếm
hãy nhấn phím <N>, trong less có thể dùng tổ hợp phím <Shift>+<N> để tìm
kiếm theo hướng ngược lại.
4.6.8
Câu lệnh tìm kiếm find và mẫu tên tập tin
Còn có một câu lệnh thường dùng để làm việc với tập tin trong Linux đó là câu
lệnh tìm kiếm tập tin find. Câu lệnh find có thể tìm kiếm tập tin theo tên, theo
kích thước, thời gian tạo hoặc thời gian sửa đổi tập tin và theo các tiêu chí khác.
Cú pháp chung của câu lệnh find có dạng sau:
find [danh_sách_thư_mục] tiêu_chí_tìm_kiếm
Trong đó tham số “danh sách thư mục” xác định nơi tìm kiếm tập tin mong muốn.
Đơn giản nhất là dùng thư mục gốc “/” làm nơi khởi đầu tìm kiếm. Tuy nhiên
trong trường hợp đó tìm kiếm có thể kéo dài rất lâu, vì sẽ “lục soát” tất các thư
mục kể cả những hệ thống tập tin gắn vào, trong đó có thể có các thư mục mạng
