tự là ta vâng lời lề luật, thì cũng có cá nhân có thể chống lại luật
đó.
Nếu ta không vâng lời luật nhân loại làm sao ta vâng theo luật
Chúa được? Trong trật tự xã hội nhân loại người lớn chẳng hạn
nhà nước được người nhỏ như cá nhân vâng lời. Vì quyền năng
Chúa vô cùng cả vũ trụ phải vâng phục người và không có biện
luận ưu tiên cá nhân hay công ích nặng ký hơn luật Chúa.
36. Tiếng nói của con tim
Tại trường tôi phải học tiếng hilạp và tôi ghét điều này. Người
ta bảo tôi truyện Homer rất tuyệt nhưng thực ra tôi không thích
gì. Tôi dám nói câu chuyện hấp dẫn, đối thoại không ngoan và
tinh tế nhưng cũng không giúp gì cho tôi. Khó mà thích cuốn
sách mỗi câu phải ngưng lại và dùng thì giờ tra từ điển hơn đọc
truyện. Cũng không giúp được gì khi có ông thày trước mặt mang
thước kẻ và đánh đập mỗi khi mình sai.
Dĩ nhiên có thời tôi phải học tiếng Latinh. Nhưng điều này dễ
dàng biết bao. Không ai đứng gần tôi. Không có áp chế và đàn
áp. Người vú nói với tôi khi tắm hay thay quần áo. Cha mẹ tôi nói
khi ăn cơm. Khi tôi làm chuyện gì khôn các ngài khen tôi bằng
tiếng latinh. Khi có ai làm trò cười cho tôi, câu chuyện khôi hài
cũng bằng ngôn ngữ quen thuộc đó.
Tự nhiên, thời gian qua, khi tôi muốn nói gì hay khen ai hay làm
cho họ cười, tôi nói tiếng latinh, có thể lúc đầu sai nhưng không
ai để ý. Ðây là ngôn ngữ của tôi, ngôn ngữ của trái tim, tôi học do
người ta nói chứ không do thày giáo. Ðiều quan trọng là sự tò