TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 257

Nến và hương thắp thật nhiều, chung quanh ảnh cụ Phan khói bay nghi
ngút . Anh Trọng lớn hơn hết, có vẻ ngưòi anh cả thật sự, bảo anh em đứng
sắp hàng cho có trật tự . Tuấn và Quỳnh đi sắp đặt chỗ, để Trâm và Anh
đứng gần bàn thờ, còn học trò trai, cả thảy gần một trăm người mặc toàn áo
trắng dài, đứng sắp hàng hai bên .
Mặt trời vừa mọc, chói rực trên mặt biển Qui-nhơn, chiếu những tia vàng
trên sườn núi . Gió thổi hiu hiu mát rượi . Cảnh vật chung quanh hoàn toàn
yên tỉnh . Chẳng có một người dự vào, trừ hai vợ chồng dân quê và mấy
đứa con tò mò đứng ngó nơi sân nhà . Anh Trọng đứng trước bàn thờ, Tuấn
một bên, Quỳnh một bên . Thấy anh Trọng qùi xuống . Tuấn và Quỳnh
cũng bắt chước quỳ . Anh Trọng móc trong túi ra một tờ giấy để đọc . Ðó là
bài văn tế cụ Phan Chu Trinh mà anh soạn lúc nào không ai biết, Tuấn cũng
không biết . Giọng anh run run với những câu như :
“…Thưa cụ, chúng con là học trò khờ dại, nhưng nghe tin cụ mất ở Nam
kỳ, chúng con cũng đau đớn vô cùng . Chúng con thương khóc cái chết một
bậc anh hùng của quốc dân An nam, một bậc đại chí sĩ đã nêu gương ái
quốc cho thanh niên chúng con . Trong lúc đồng bào khắp nơi đều khóc cụ,
chúng con tụ hợp nơi đây với chút lòng thành, một nén hương, một ngọn
nến, chúng con xin vong linh cụ chứng giám cho …”
Anh Trọng đọc chưa hết đã gục đầu xuống khóc . Tuấn và Quỳnh cũng
khóc . Rồi tất cả học trò đều khóc .
Lần lượt anh em đến trước bàn thờ cụ, cung kính quỳ xuống lạy . Trâm và
Anh khóc nhiều hơn cả . Xong rôì anh Trọng nói :
-Tôi có đem theo đây một vuông vải trăng-đầm đen và cái kéo . Cô Trâm
và cô Anh cắt giùm ra làm băng tang cho anh em đeo . Ai có rồi thì lấy ra
đeo, để tang cho cụ .
Buổi lễ truy điệu cụ Phan chu Trinh rất giản dị và trọng thể, đã cử hành
được hoàn toàn mỹ mãn. Xong kẻ rũ nhau đi chơi núi, một tốp đi về đường
Lò Bò, một tốp đi băng đồng cát, còn vài chục trò đi theo đường quan lộ .
Trâm và Anh rủ Tuấn cùng về, đi bộ . Nhưng gần đến phố, sợ thiên hạ thấy
trai gái đi chung với nhau, Tuấn từ biệt Trâm và Anh, và băng qua động
cát, phía sau trường .