TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 496

hát bậy bạ, mà lại giọng hát của anh ta ồ ồ làm át cả các tiếng hát khác,
thành thử chẳng ai nghe được gì cả. Honel tỏ vẻ khó chịu và quạu quọ, kiêu
căng lắm. Suốt buổi tiệc, không khí gượng gạo, giả dối, mặc dầu Ðặng
Xuân Khu và Võ Nguyên Giáp luôn luôn cười nói để gây ra đôi chút niềm
nở thân mật với đồng chí Pháp.
Vụ mất chiếc bóp của Honel hôm ông đi thăm đồng bào bị nạn lụt ở Ðáp
Cầu càng gây thêm cho Nghị sĩ Cộng Sản Pháp một cảm tưởng rất xấu xa
về dân tộc Việt Nam.
Mặc dầu Ðặng Xuân Khu quả quyết thủ phạm là một tên mật thám, Honel
vẫn nghi cho một tên móc túi (pickpocket) trong đám dân chúng, vì Honel
được một số đông đảng viên cộng sản luôn luôn đi kèm bên cạnh để che
chở và giữ an ninh cho ông, mật thám không thể đến gần ông được. Vụ mất
bóp của Honel gây ra một dư luận xôn xao vô cùng. Chung qui Honel chỉ
mất một số bạc. và một ít giấy tờ quan trọng, còn dân tộc Việt Nam thì mất
cả danh dự và uy tín. Trong vụ này “đồng chí “ nghị sĩ Pháp không muốn
phân biệt đảng viên cộng sản An nam và người An nam. Chắc ông ấy nghĩ
như bọn thực dân rằng “ chúng nó là dân ăn cắp “.
Dĩ nhiên có liền sự phản ứng trên vài tờ báo của các phe Cách mạng Quốc
Gia. Những bài này thuật lại vụ Honel bị mất bóp, cho rằng, nếu không
phải bọn mật thám Tây lấy thì là một “đồng chí gạc-đờ- co “ của ông nghị
sĩ Cộng sản, chớ không thể là một ngươì thường dân được, vì thường dân
đâu được đến gần vị đại diện chính thức của Ðảng Cộng sản Pháp.
Nhưng Maurice Honel chí là phái viên của Ðảng Cộng sản Pháp, mà Ðảng
Cộng sản chỉ là một thành phần của chính phủ Mặt trận Bình dân ở Paris.
Trái lại, Justin Goddart, thanh tra Lao động, nhân viên chính phủ Mặt trận
Bình dân Pháp, được phái sang kinh lý Ðông Dương, mới thật là một nhân
viên chính thức có đầy đũ uy tín hơn. Vỉ thế nhà cầm quyền Pháp ở thuộc
địa phải dành cho ông một cuộc tiếp rước trọng thể. Các tổ chức chính trị
và lao động của dân chúng cũng được công khai tham gia cuộc đón tiếp ấy.
Mục đích viếng thăm của Justin Goddart là thu thập những nguyện vọng
của dân chúng thuộc địa, đặc biệt hơn hết là giới bình dân, thợ thuyền, lao
động …Nói đúng ra, về tổ chức chính trị của dân chúng chỉ có Ðảng cộng