Vậy điều gì đã khiến hiểu biết của chúng ta về số phận của vũ trụ đột ngột thay
đổi như vậy?
Theo thuyết tương đối của Einstein, có hai nguồn năng lượng thúc đẩy tiến hóa
của vũ trụ. Đầu tiên là độ cong không-thời gian, thứ tạo ra trường trọng lực quen
thuộc xung quanh các ngôi sao và thiên hà. Chính độ cong này đã giúp giữ chân
chúng ta trên mặt đất. Đây là nguồn năng lượng được giới vật lý thiên văn nghiên
cứu nhiều nhất.
Nhưng nguồn thứ hai thường bị lãng quên. Đó là năng lượng của hư vô, năng
lượng của chân không, thường được gọi là năng lượng tối (tránh nhầm với vật
chất tối). Ngay cả không gian trống rỗng cũng chứa năng lượng.
Các tính toán mới nhất khẳng định năng lượng tối hoạt động như phản trọng lực
và nó đang đẩy vật chất vũ trụ ra xa nhau. Vũ trụ càng giãn nở, năng lượng tối
càng nhiều, khiến quá trình giãn nở diễn ra càng nhanh.
Hiện tại, dữ liệu tốt nhất cho biết 69% vật chất/năng lượng (vật chất và năng
lượng có thể hoán đổi cho nhau) trong vũ trụ được chứa trong năng lượng tối.
(Trong khi đó, vật chất tối chiếm khoảng 26%, nguyên tử hydro và heli khoảng
5%, những nguyên tố cao hơn tạo nên Trái Đất và cơ thể chúng ta thì chỉ vỏn vẹn
0,5%.) Như vậy, năng lượng tối, loại năng lượng đẩy các thiên hà ra xa chúng ta,
là “lực lượng” thống trị vũ trụ, vượt trội hơn nguồn năng lượng có trong độ cong
không-thời gian.
Một trong những vấn đề trọng yếu của toàn bộ vũ trụ học là hiểu được nguồn gốc
năng lượng tối. Nó đến từ đâu? Có phải sau cùng nó sẽ tiêu diệt vũ trụ?
Thông thường, khi kết hợp đơn thuần thuyết tương đối và thuyết lượng tử, ta vẫn
dự đoán được năng lượng tối, nhưng kết quả dự đoán lại lệch đến 10
120
lần. Đây là
độ lệch lớn nhất trong lịch sử khoa học. Không thể tìm đâu ra một sai biệt khác
lớn đến như thế. Nó cho thấy có gì đó sai sót trầm trọng trong hiểu biết của chúng
ta về vũ trụ. Do đó, thuyết trường thống nhất thay vì chỉ là sự tò mò khoa học đơn
thuần, sẽ trở thành yếu tố thiết yếu để hiểu cách vạn vật vận hành. Lời giải cho
câu hỏi này sẽ cho ta biết số phận của vũ trụ cùng các sinh vật thông minh trong
nó.
