Cộng sản . Thứ nhất : đây là một phong trào quốc tế ,được hệ thống vô sản
toàn cầu hỗ trợ nhau để tính chuyện đường dài .Thứ hai : Các nước thuộc
địa như đông dương , đại đa số là dân nghèo . Mà nghèo thì rất dễ bị Cộng
sản khai thác . Đảng Cộng sản Pháp thành hình từ năm 1921 , sau hội nghị
Tours , nhưng không bao giờ cộng sản chính thức nắm chính quyền , bởi lý
do dễ hiểu là người Pháp không nghèo , dân trí Pháp không thấp và xã hội
Pháp tương đối ít bất công . Trái lại ở những xứ thiếu ăn và quanh năm bị
áp bức thì hạt giống Cộng sản nảy mầm một cách hết sức tươi tốt .
Nhận định về Quốc Dân Đảng , Marty báo cáo lên thượng cấp :
“Nhóm người trẻ tuổi vừa nghèo vừa ít học ấy , khó có thể làm nguy hại
đến guồng máy cai trị của Pháp tại thuộc địa , bởi vì ai cũng biết chúng ta
có cả một lực lượng quân sự và cảnh sát lớn lao , dễ dàng dẹp tan các nhóm
chống đối kiểu này” .
Louis Marty nói đúng . Lực lượng Pháp tại đông dương từ năm 1926 đã
có : 3 tiểu đoàn Bộ Binh , gồm lính Pháp và lính Lê Dương , 7 tiểu đoàn
lính Khố đỏ , 1 trung đoàn pháo binh xử dụng đại bác 75 ly và 105 ly có xe
cơ giới chuyên chở , 3 phi đội không quân chiến đấu và yểm trợ . Như thế
thì cán cân quân sự giữa Pháp và Quốc Dân Đảng quá chênh lệch , khó lòng
mà Quốc Dân Đảng đương cự được . Nói cách khác , dùng quân sự để lật
đổ Pháp lúc ấy , không phải là một điều làm cho Pháp sợ hãi . Cái mà cả
chính phủ Pháp cũng như quần chúng Pháp lo ngại là sự huy động lâu dài ,
tập trung sức mạnh của đại đa số quần chúng nghèo đói chống lại chủ nghĩa
thực dân nói riêng và chế độ tư bản nói chung . Bởi vậy , trong khi đánh
dẹp Quốc Dân Đảng , thực dân Pháp nhiều khi cố tình gán cho Quốc Dân
Đảng nhãn hiệu Cộng Sản để việc trừng trị mạnh tay những người ái quốc
này , không bị dân chúng Pháp than phiền .
