Chứng quai bị do nhiễm độc ngoại cảm phong hàn gây ra, tắc nghẽn kinh mạch. Nếu gan
tạng âm nóng nặng có thể dẫn đến sốt cao, hôn mê, co giật, thậm chí có thể dẫn tới biến chứng
viêm màng não. Bệnh này cần điều trị kịp thời, sau khi chữa trị khỏi hẳn, cơ thể đã có khả năng
miễn dịch với bệnh này. Trong phương thuốc này, hoa cúc dại tính đẳng, cay, hàn, có tác dụng
tốt để thanh nhiệt giải độc, mát phổi trừ hoả, là một loại thuốc rất tốt để trị sưng tấy nhiễm
độc, trong uống ngoài bôi đều được. Rễ sơn đậu vị đắng, tính hàn, có chút độc nhưng có thể
thanh nhiệt giải độc được, làm mát phổi, có lợi cho họng, là một loại thuốc trị viêm họng sưng
tấy đau do thanh nhiệt giải độc không tốt gây nên. Trong cuốn “Bản thảo cầu thực” có gọi rễ
sơn đậu là “loại thuốc hàng đầu để trị họng sưng đau”. Bồ công anh đắng, ngọt, lạnh, cũng có
khả năng thanh nhiệt giải độc, cũng có thể thanh lợi thấp nhiệt, là một loại dược phẩm rất tốt
thường dùng để trị chứng ung nhọt, đinh nhọt v.v… Kết hợp 3 vị thuốc trên lại để dùng, công
năng thanh nhiệt trị độc, tiêu thũng giảm đau vô cùng mạnh mẽ. Nhưng liều lượng dùng không
nên quá nhiều, đặc biệt là rễ sơn đậu, nếu dùng nhiều có thể hại cho dạ dày.
(2). Trà bản lan ngân hoa
Phương pháp chữa bệnh bằng trà thuốc: 30 gam rễ bản lan, 10 gam ngân hoa, 5 gam bạc hà.
Cho tất cả các nguyên liệu trên vào nghiền mịn, cho vào bát có thể giữ ấm được, thêm lượng
nước vừa đủ vào đậy nắp ngâm hãm trong vòng 15 phút. Uống nhiều lần trong ngày thay trà,
không cố định thời gian, ngày làm 1 lần uống.
Công dụng chữa trị: Thanh nhiệt giải độc, tán phong lợi cho họng.
Chú ý: Phương trà này chủ trị chứng quai bị có 1 hoặc 2 cái hạch sưng đau ở bộ phận họng,
họng sưng đỏ, kèm theo triệu chứng sợ lạnh, sợ nóng. Đông y cho rằng, quai bị là do trúng
phong hàn làm tắc các kinh mạch gây ra. Trong điều trị cần thanh nhiệt trị độc, làm mát. Thực
tế nghiên cứu cho thấy, rễ bản lan có tác dụng kháng khuẩn rất tốt, có hiệu quả trong việc
khống chế các loại độc tố, có thể phòng trị các bệnh cảm cúm, não bê ta, viêm tuyến nước bọt.
Bạc hà là loại thuốc làm mát và giải độc hàng đầu. Trong cuốn “Bản thảo cương mục” có viết:
“Bạc hà bắt tay với mặt trời, có ánh sáng của mặt trời, tính cay của nó có thể phát tán, làm mát
tốt, chuyên trị trừ phong tán hàn, trị đau đầu, trúng gió, bệnh về mắt, họng, răng miệng, là một
thứ thuốc tốt để trị bệnh ung nhọt để lại sẹo ở trẻ nhỏ”. Có thể thấy rằng, nếu kết hợp 3 loại
thuốc trên lại để dùng, sẽ có hiệu quả rất tốt đối với chứng quai bị.
(3). Trà bản lan bạc hà
Phương pháp chữa bệnh bằng trà thuốc: 15 gam rễ bản lan, 7 gam lá bạc hà. Cho các vị
thuốc trên vào nghiền mịn, để vào bát bảo ôn, thêm lượng nước vừa đủ vào đậy nắp ngâm hãm
trong 15 phút. Sau đó cho thêm đường vào, uống như trà nhiều lần, uống nóng. Mỗi ngày làm
uống 1 lần. Đồng thời dùng lá đại thanh tươi rửa sạch, giã nhỏ, ngoài bôi, mỗi ngày thay thuốc
từ 2 -3 lần.
Công dụng chữa trị: Thanh nhiệt giải độc, làm mát.
Chú ý: Phương trà này chủ trị chứng quai bị, chỗ quai bị sưng tấy, bụng đau, kèm theo sốt,
sợ lạnh, lưỡi vàng đỏ. Những người thận vị hư hàn không nên dùng. Trong loại trà này, rễ bản