Viện Hàn lâm Khoa học nghệ thuật thế giới... Năm 1990, ông được tổng
thống Goorbachev cử làm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền tại Bỉ, Hà Lan,
Luxemburg. Năm 1994 - 2008, ông là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng
hòa Kyrgyzstan tại Bỉ, Hà Lan, Luxemburg, đại diện toàn quyền của
Kyrgyzstan tại Liên hiệp châu Âu và
UNESCO
. Năm 2008, Tổng thống nước
Cộng hòa Kyrgyzstan quyết định chọn làm Năm Aitmatov.
Chiều 10-6-2008, ông qua đời tại Bệnh viện Nuremberg (Đức) vì tuổi
già lại mắc bệnh thận và phổi, hưởng thọ 80 tuổi.
Chinghiz Aitmatov
, tác giả tiểu thuyết
MỘT NGÀY DÀI HƠN THẾ
KỶ
(И Дольше Века Длится День, 1980) là nhà văn Kirgiz, anh hùng lao
động Liên Xô, giải thưởng Lênin Văn Học, 1963, giải thưởng quốc gia Liên
Xô các năm 1969, 1977, 1983… Viện Sĩ Viện Hàn Lâm Khoa Học – Nghệ
Thuật Châu Âu, Paris, 1983.
Chingiz Ajtmatov sinh năm 1928, trong một gia đình viên chức, tại
vùng thung lũng Talax, làng Sêkerơ, huyện Kirop, nước Cộng Hoà Xô Viết
Kirgiz, thuộc miền Trung Á Liên Xô.
Ngay khi còn là sinh viên trường Đại Học Nông Nghiệp Kirgiz, ông đã
bắt đầu say mê hoạt động văn học.
Năm 1956 - 1958, Chingiz Ajtmatov theo học khoa văn, Viện văn học
M. Gorki - Mockva. Xong chuyển hẳn sang hoạt động báo chí và văn học.
Cùng năm 1958, nhân ‘Tuần Văn học - Nghệ thuật Kirgiz’ tổ chức tại
Frunze, hai tuyển tập truyện ngắn bằng tiếng Nga và tiếng Kirgiz của ông
đã được xuất bản.
Ngay từ những tác phẩm đầu tay này, Chingiz Ajtmatov đã chứng tỏ sự
trưởng thành về các mặt tư tưởng, nghệ thuật và tài năng của mình. Khẳng
định được chỗ đứng vững chắc trên văn đàn trong nước và thế giới.
Truyện
Giamilia, 1958
, ca ngợi sự dũng cảm của một cô gái Kirgir,
dám sống, dám yêu, dám chống lại những phong tục tập quán cổ hủ, lỗi
thời, được đông đảo độc giả đồng tình và chú ý.
Tập
Núi Đồi và Thảo Nguyên, 1961
, giải thưởng Lênin, gồm ba truyện
vừa:
Người thầy đầu tiên, Cây phong non trùm khăn đỏ, Mắt lạc đà
, ca ngợi
