nhục cả Đức Phật Thích Ca. Mở Viện Đại Học Minh Đức, Bửu Dưỡng và
khối Công giáo còn muốn ganh đua với trường Đại học Vạn Hạnh của Phật
giáo đang thu hút đông đảo sinh viên thanh niên hướng về tình tự và truyền
thống dân tộc.
Một vị Giám mục nổi tiếng khác là ông Nguyễn Văn Thuận (gọi Tổng
thống Diệm bằng cậu ruột và cai quản giáo phận Nha Trang). Ông là một
người thông minh, khôn ngoan và thâm thúy, ông cũng là vị giám mục trẻ
tuổi nhất trong hàng giáo phẩm cao cấp của Giáo hội Công giáo Việt Nam.
Tôi gặp ông lần đầu tiên tại Paris năm 1956 do linh mục Giảng (hiện ở
Pháp) giới thiệu. Lúc bấy giờ ông bí mật hoạt động lôi kéo kiều bào ở Pháp
về với chế độ Diệm, đồng thời vận động giới tu sĩ và trí thức trẻ Công giáo
Pháp ủng hộ cho chế độ của người cậu ruột của ông ta.
Sự sụp đổ của chế độ và cái chết của ba người cậu ruột đã làm cho ông trở
nên cứng rắn, quyết liệt hơn trong tham vọng xây dựng khối Công giáo trở
thành một lực lượng sắt thép để nắm lấy chính quyền tại miền Nam và biến
miền Nam thành một người con hiếu thảo của Giáo hội La Mã hầu một mặt
trả mối thù gia tộc, và mặt khác thì hoàn tất sách lược của các ông cậu trước
kia. Những tổ chức Công giáo quốc tế còn tiếc thương gia đình họ Ngô đã
ngầm giúp Giám mục Thuận sớm trở thành nhân vật quan trọng của Giáo
hội Việt Nam để ông có uy thế và phương tiện hoạt động chính trị. Vì thế
cho nên dù là một Giám mục còn trẻ tuổi, ông vẫn được giao phó trọng
trách phụ tá Tổng Giám mục Nguyễn Văn Bình. Ông còn được Công giáo
quốc tế giao chức Tổng thủ quỹ Caritas, một tổ chức từ thiện của Công giáo
Hoa Kỳ đặt trụ sở tại Phi Luật Tân. (Thật ra từ thời Diệm đến thời Thiệu,
Công giáo quốc tế, đặc biệt là giáo hội Hoa Kỳ, đã đặt tại miền Nam rất
nhiều cơ quan bề ngoài thì để làm việc từ thiện cho dân Việt Nam nhưng
mục đích chính yếu là để mua chuộc dụ dỗ người Việt Nam theo Công
giáo).
Để tránh dư luận, giám mục Thuận ít công khai liên hệ với ông Thiệu tại
dinh Độc Lập mà chỉ bí mật giao thiệp với ông Đặng Văn Quang, vốn là
người em tinh thần của ông. Tuy nhiên, hành động bí mật của ông cũng
không che mắt được Võ Văn Hải, một người rất khinh bỉ và thù ghét nhóm