VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 155

chứng kể lại, nhờ các biến cố tiếp theo cũng như nhờ càng ngày càng hiểu
rõ thêm tính tình ích kỷ, hẹp hòi của anh em nhà Ngô, ông Lễ và tôi biết
được rằng việc hai anh em ông Luyện và Nhu cùng vào thuyết phục chúng
tôi đi Mỹ thật ra chỉ là một âm mưu. Họ định hy sinh loại bỏ chúng tôi và cả
ông Thái Quang Hoàng (chiến khu Đông) nữa, để dùng như một trong nhiều
điều kiện để thoả hiệp với tướng Hinh đừng chống đối, đừng đảo chánh.
(Tôi vẫn nghĩ rằng điều kiện của tướng Hinh chỉ là kế hoãn binh của ông ta
mà thôi, thâm tâm và chủ trương của tướng Hinh và Pháp vẫn luôn luôn
muốn lật đổ ông Diệm).
Ở đời, thường thường hết chim mới bẻ cung, ăn xong cháo mới đá bát.
Trường hợp này, anh em ông Diệm chỉ mới gần hết chim, chỉ ăn sắp xong
bát cháo, binh lửa vẫn còn ầm ĩ mà đã xuống tay hy sinh cộng sự viên rồi.
Tuy xót xa nhưng cũng là thường tình, vì lúc đó nếu ông Diệm nói thẳng với
tôi về nhu cầu phải chấm dứt mọi hoạt động chính trị quân sự tại miền
Trung, hoặc nếu cần cứ nói thẳng với tôi là tự tê liệt hoá mọi hoạt động thì
chắc chắn tôi cũng sẵn sàng trả quân phục, cấp hiệu lại cho quân đội để về
làm một cán bộ đấu tranh trong quần chúng. Nhưng ông Diệm và anh em
của ông đã không làm như thế, đã không hành xử đúng cung cách của một
bậc lãnh đạo đối với đồng chí của mình, hay ngay cả không đúng tư cách
của một người tầm thường nhưng có tâm chất yêu nước và có đạo đức cách
mạng.
Sau này, chúng tôi biết thêm được sở dĩ ông Diệm không còn ý định "bỏ
nước ra đi" nữa là phần lớn là nhờ những vận động chính trị và hoạt động cụ
thể của Đại tá Lansdale nhằm chia rẽ và thu phục phe đối lập, đồng thời
khuyên giải và gây niềm tin nơi ông Diệm, nhưng một phần khác cũng nhờ
thái độ cương quyết của ông Ngô Đình Cẩn và lực lượng cán bộ ở Huế,
trong tình trạng thiếu những tin tức chính xác để có thể lượng định tình
hình, đã cứng rắn một cách liều lĩnh nhất định bắt buộc ông Diệm phải tiếp
tục nắm quyền. Chính ông Nguyễn Đôn Duyến, Đại biểu Chính phủ ở
Trung phần, đã thảo nội dung công điện đánh vào Sài Gòn.
Hai ông Luyện và Nhu đã ra khỏi phòng rồi mà ông Lễ và tôi vẫn còn bàng
hoàng về quyết định của ông Diệm gởi hai chúng tôi đi Mỹ, dù bấy giờ