VIỆT NAM MÁU LỬA QUÊ HƯƠNG TÔI - Trang 442

dụng cho kiều dân Việt Nam… Nói tóm lại chỉ là những hoạt động ngoại
giao thông thường của hai quốc gia bang giao với nhau trong thời bình.
Cuối năm 1962, hội nghị Genève về Lào hình thành, chính phủ liên hiệp
Lào do Hoàng thân Souvana Phouma lãnh đạo nhìn nhận và thiết lập liên hệ
ngoại giao với nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa của Cộng Sản Hà Nội,
ông Nhu bèn đề nghị với ông Diệm cho triệu hồi đại sứ VNCH là ông Kỳ
Quan Thân về nước, đóng cửa tòa đại sứ để phản đối việc Lào thừa nhận
miền Bắc Việt Nam [14].
Dựa vào thế chính trị quân sự vô cùng thuận lợi lại vắng mặt VNCH, từ đó
Hà Nội như vào chỗ không người, tạo áp lực cần thiết để làm tê liệt sức
mạnh của quốc gia nhỏ bé này, và bắt đầu tiến hành việc củng cố đường
mòn Hồ Chí Minh để yểm trợ cho Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam
cũng vừa ra đời tại miền Nam Việt Nam. Hành động “lẫy” này chỉ tô đậm
thêm cho tính cách phong kiến và mù quáng của anh em nhà Ngô mà không
thấy những tác hại chính trị cho quốc gia mình.
Xét lại toàn bộ tình hình nước Lào kể từ năm 1954, ta thấy bắt đầu Pathet
Lào chỉ là một lực lượng phiến loạn bất hợp pháp và rất nhỏ yếu khi so sánh
với lực lượng chính trị quân sự hùng mạnh hơn của chính phủ hoàng gia
Lào, thế mà Bắc Việt đã biết nắm lấy và điều khiển để biến nó thành lực
lượng của mình, sử dụng nó như một vũ khí hiệu dụng để vừa chống lại
chính phủ thiên hữu Lào, vừa khuấy phá miền Nam. Trong lúc đó thì tuy
VNCH ở vào thế rất thuận lợi hơn trên đất Lào ngay từ đầu mà đã không
nhìn thấy được những biến chuyển tương lai do Pathet Lào và Hà Nội gây
ra, không biết yểm trợ đúng cách và đúng lúc cho chính phủ Hoàng gia Lào
giữ vững thế lực để làm thế ỷ dốc, mà chỉ giao thiệp với Lào bằng những
hoạt động thời bình và bằng những phương thức hành chánh ngoại giao
thông thường. Đã không có ý niệm “tiên liệu và dự phòng” lại không có một
sách lược khôn ngoan để ảnh hưởng chính phủ thiên hữu Lào hầu giúp họ
có hiệu năng hơn trong công cuộc chống Cộng chung, ông Cẩn và ông Nhu
lại chỉ đưa cán bộ của mình vào hoạt động trên đất Lào để mua thuốc phiện
sống, để buôn thuốc phiện lậu, việc mà tôi sẽ nói rõ trong mục “Tham
Nhũng” sau này.