suốt đoạn dài của lịch sử Việt Nam và Phật giáo, dân tộc và đạo pháp đã
hợp nhất thành một tổng thể bất khả phân ly và thành một sức mạnh không
thể nào đánh bại. Đối với dân Việt, trong những cơn nguy biến, đạo Phật đã
đứng lên cứu nguy, trong những thời nô lệ, đạo Phật đã đứng lên giải phóng,
trong đau khổ, đạo Phật đem lại an vui, trong chiến tranh và thù hận, đạo
Phật đem lại tình thương và hòa bình, trong tuyệt vọng và chết chóc, đạo
Phật đã mạng lại niềm tin và lẽ sống. Luôn luôn đứng về phía dân tộc đau
khổ để đem hết máu xương và cả thân mạng mình bảo vệ và phụng sự dân
tộc, đó là nguyên tắc không thể nào lay chuyển và là một chân lý đã được
chứng nghiệm suốt hai ngàn năm chưa một lần nào đạo Phật đứng về một
thế lực phi nhân bản, phản dân chủ để thống trị và đàn áp con người Việt
Nam. Đạo Phật đã hòa tan vào dân tộc để trở thành xương thịt, máu huyết
của dân tộc, đã cúng dường hy hiến cho dân tộc tất cả thần trí, hùng tâm, đại
lực và tinh hoa của mình để trở thành hùng tâm, đại lực, thần trí và tinh hoa
của dân tộc...[12].
Nếu sáng 21 tháng 8, Ngoại trưởng Vũ Văn Mẫu từ chức để phản đối chính
sách đàn áp Phật giáo của chính quyền Ngô Đình Diệm đã là một lời tố cáo
đanh thép về bản chất hung hăng của chế độ thì cũng ngày hôm đó, cách
trọn nửa trái cầu, tại Thủ đô Hoa Thịnh Đốn của quốc gia khai sinh và nuôi
dưỡng chế độ, Đại sứ Trần Văn Chương lên tiếng phản đối chính quyền lại
là một bản án nặng nề đẩy chế độ vào vị thế tội đồ trước công luận trong
nước và trên toàn thế giới. Bản án đó lại càng có giá trị đích thực hơn vì ông
Trần Văn Chương là thân phụ của bà Nhu, một trong những nhân vật chủ
yếu và quyết tâm nhất trong chính sách đàn áp Phật giáo. Chính vì tính cách
trầm trọng của bản án đó nên ngay ngày hôm sau, ông Trần Văn Chương bị
chính quyền “chấm dứt nhiệm vụ”.
Ngày 25 tháng 8, hàng vạn sinh viên học sinh của thủ đô Sài Gòn ào ạt
xuống đường biểu tình trước chợ Bến Thành. Cảnh sát dã chiến can thiệp và
gây ra xô sát làm cho một số bị thương, riêng nữ sinh Quách Thị Trang cầm
biểu ngữ đi đầu bị cảnh sát bắn chết và 1.300 sinh viên bị bắt đưa đến giam
tại trại Quang Trung. Đồng thời sinh viên học sinh tại Huế, Đà Nẵng, Nha
Trang cũng biểu tình, mít tinh lên án chế độ Diệm.