Huế là kinh đô của nền quân chủ và của Chính phủ bù nhìn thân Nhật.
Để tránh một cuộc đổ máu, Việt Minh đã tìm cách thuyết phục Bảo Đại
thoái vị và Thủ tướng Trần Trọng Kim từ chức. Bọn phản động muốn bám
giữ quyền lực dự định cầu xin Bộ tư lệnh Nhật Bản cấp cho một đội vệ
binh 5.000 người. Để phá tan âm mưu đó, dân chúng Huế và các xã lân cận,
có các nhóm vũ trang đi kèm, đã xuống đường biểu tình và chiếm đóng một
số Bộ. Đó là ngày 23 tháng 8. Bảo Đại chấp thuận thoái vị, Chính phủ Trần
Trọng Kim sụp đổ. Ngày 25 tháng 8, một phái bộ của Chính phủ nhân dân
từ Hà Nội vào do Trần Huy Liệu cầm đầu, đã nhận từ tay Bảo Đại ấn kiếm
biểu tượng của vương quyền, Bảo Đại trở thành công dân Vĩnh Thụy.
Ở Nam Kỳ, những phần tử thân Nhật đã thành lập một “Mặt trận dân tộc
thống nhất”. Ngày 14 tháng 8, một phái viên của nhà vua từ Huế vào là
Nguyễn Văn Sâm, xin Nhật vũ trang cho người của mặt trận này; nhưng
mặt trận này đã không đứng vững được trước sức mạnh của làn sóng quần
chúng. Ngày 25 tháng 8, một triệu người Sài Gòn và từ các vùng lân cận
kéo vào, được các đội vũ trang bảo vệ, tuần hành trên các đường phố và
thành lập chính quyền cách mạng.
