Sự ra đời của Việt Minh
Dưới cái ách hai tròng Pháp - Nhật, toàn bộ dân chúng điêu đứng vì nạn
đói khổ ngày càng tăng. Giá cả từ năm 1940 đến năm 1944, đã tăng 400%,
trong khi lương bổng chỉ tăng 20%. Ở Bắc Kỳ và Trung Kỳ, nông dân bị
đói, còn ở Nam Kỳ hàng triệu người phải mặc rách rưới, thậm chí phải
dùng lá cây để che thân. Phú nông và địa chủ buộc phải bán rẻ sản phẩm
của mình, các nhà buôn và các nhà công nghiệp thiếu nguyên liệu, thiếu
trang thiết bị, lại bị thiệt hại do quy chế độc quyền mà nhà nước thực dân
áp đặt, đều tỏ ra bất bình. Chỉ những công ty lớn của thực dân và những kẻ
buôn bán chợ đen, đầu cơ chuyên nghiệp là có lợi.
Trong khi một số người yêu nước lúc đầu còn nuôi ảo tưởng về khả năng
giúp đỡ của Nhật Bản, Đảng Cộng sản đã nhạy bén tố giác ngay lập tức
hiểm họa Nhật Bản và đưa cuộc đấu tranh đi đúng hướng. Tháng 5 năm
1941, tại hang Pắc Bó(tỉnh Cao Bằng), Hồ Chí Minh triệu tập cuộc họp
toàn thể ủy ban trung ương Đảng lần thứ 8, quyết định cách mạng Việt
Nam dứt khoát đứng vào phe chống phát xít thế giới mà trụ cột vẫn là Liên
Xô. Ủy ban Trung ương nhận định rằng, chủ nghĩa phát xít Hítle nhất thiết
sẽ tấn công Liên Xô và như vậy tức là sẽ bị tiêu diệt. Chiến tranh thế giới
sẽ kết thúc với việc thành lập nhiều nước xã hội chủ nghĩa mới. Chính là
phải từ viễn cảnh đó mà xác định chiến lược của phong trào cách mạng
Việt Nam.
Nhiệm vụ chủ yếu trước mắt là giải phóng đất nước khỏi ách thông trị
Pháp - Nhật đang đè nặng lên cả dân tộc, sự nghiệp giải phóng dân tộc phải
đặt lên trước mọi tính toán khác; lợi ích của tất cả các giai cấp xã hội phải
phụ thuộc vào mục tiêu hàng đầu ấy. Phải thực hiện sự đoàn kết dân tộc
rộng rãi để đấu tranh chống thực dân Pháp và phát xít Nhật, phải hình thành
một mặt trận dân tộc tập hợp mọi giai cấp và tầng lớp xã hội, các đảng
phái, các nhóm chính trị và tôn giáo, chủ trương tịch thu ruộng đất của thực
dân và bọn phản động để chia cho nông dân nghèo, giảm tô, giảm tức, tiến