Sơ lược
Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp Xâm lược bắt đầu ngày 23 tháng
9 năm 1945 ở Nam Bộ, được mở rộng ra toàn quốc từ ngày 19 tháng 12
năm 1946, đánh dấu một giai đoạn quyết định của cuộc đấu tranh diễn ra từ
gần một thế kỷ nay để giành lại nền độc lập và dân chủ hóa đất nước. Tuy
cuộc đấu tranh vũ trang phải được đặt lên trên các vấn đề khác, nhưng việc
xây dựng kinh tế, văn hóa, việc thiết lập những cấu trúc chính quyền mới
vẫn không kém phần quan trọng. Cũng như giải phóng dân tộc là mục tiêu
hàng đầu, nhưng những nhiệm vụ dân chủ không vì thế mà kém phần quan
trọng, nhất là cuộc đấu tranh lại do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo
và khối liên minh công - nông là trụ cột của Mặt trận dân tộc thống nhất.
Sau Cách mạng Tháng Mười năm 1917, sau chiến thắng vĩ đại của Liên Xô
chống chủ nghĩa phát xít, cuộc cách mạng dân chủ của Việt Nam năm
1946, dẫu chưa phải là xã hội chủ nghĩa, nhưng không còn có thể diễn ra
trong khuôn khổ cách mạng dân chủ tư sản được nữa. Cuộc kháng chiến
càng tiến lên, ý thức chính trị và tư tưởng của quần chúng nhân dân càng
tiến bộ hơn, ý thức giai cấp của họ cũng phát triển cùng với tinh thần yêu
nước. Vả chăng, những đòi hỏi về sức người, sức của ngày một tăng lên
cùng với nỗ lực chiến tranh, vì vậy phải tiến hành những cải cách triệt để
nhằm động viên tất cả mọi năng lực. Trên bình diện đối nội, tính chất dân
chủ và nhân dân ngày càng rõ nét hơn. Nhà nước dân chủ nhân dân mạnh
dần lên, sự lãnh đạo của Đảng, của giai cấp công nhân trở nên chính xác
hơn, cụ thể hơn. Trên bình diện quốc tế, cuộc kháng chiến của Việt Nam
tấn công vào chủ nghĩa thực dân Pháp đã giáng một đòn nặng vào hệ thống
thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc. Bởi thế, ngay từ những ngày đầu, người ta
đã thấy chủ nghĩa đế quốc Anh-Pháp liên kết lực lượng với nhau và mưu đồ
của đế quốc Mỹ chống lại cuộc kháng chiến đó. Cuộc đấu tranh yêu nước
của nhân dân Việt Nam, cũng giống như cuộc đấu tranh của mọi dân tộc