cho đổi gọi là Huệ Quảng Đại sư. Khi Lý Huệ Tông và nhiều tôn thất nhà
Lý bị giết hại, Bà bị giáng làm Thiên Cực Công chúa và đem gả cho Trần
Thủ Độ.
Họ Trần nhờ hôn nhân mà lấy được ngôi thì ắt hẳn dòng họ khác cũng có
thể làm được việc tương tự như vậy. Nghĩ thế, Trần Thủ Độ và Trần Thị
Dung ngày đêm lo lắng, để rồi sau cùng đã định lệ cho con cháu họ Trần
hôn phối với nhau, không lấy người khác họ. Bởi lẽ ấy mà vợ của Trần
Hưng Đạo cũng chính là bà cô ruột của ông (Công chúa Thiên Thành). Sau,
Trần Thủ Độ và bà Trần Thị Dung còn buộc Trần Liễu phải nhường vợ là
Thuận Thiên Công chúa cho Trần Cảnh (lúc này đã là vua), còn Chiêu
Thánh Công chúa thì đem gả cho Lê Tần (tức Lê Phụ Trần). Bởi chuyện
này mà Trần Liễu xung đột với Trần Cảnh, bà Trần Thị Dung phải dàn xếp
mãi mới xong.
Năm 1258, quân Mông Cổ sang xâm lược nước ta, bà Trần Thị Dung có
công rất lớn trong cuộc đọ sức lịch sử này. Giặc vào, bà là nữ tướng hậu
cần: chỉ huy việc di chuyển toàn bộ kho tàng và cung tần mĩ nữ khỏi kinh
thành. Khi nhà Trần tổ chức phản công, bà chỉ huy việc chuyên chở lương
thực và khí giới cho quân đội.
Tháng 1 năm Kỉ Mùi (1259) bà mất vì bệnh tại Thăng Long. Bởi nguyên
trước đó bà là Hoàng hậu, lại cũng bởi bà là mẹ của Lý Chiêu Hoàng và
của Thuận Thiên Hoàng hậu, nên triều Trần đã truy tặng bà tước hiệu Linh
Từ Quốc Mẫu (người mẹ hiền từ và hiển linh của đất nước).
Lời bàn
Xuất thân là cô gái làng chài, trong chỗ không ngờ của duyên phận, Trần
Thị Dung bỗng chốc trở thành hoàng hậu của Lý Huệ Tông. Nhưng, có đắp
chăn mới biết trong chăn có rận, có vào hoàng cung mới biết hoàng cung
nhà Lý mục ruỗng rồi. Lý Huệ Tông mắc bệnh điên ắt cũng bởi sự mục
ruỗng này. Trấn Thị Dung thất vọng ê chề. Vì sự an nguy của xã tắc, bà đã
một lòng ủng hộ họ Trần và đó là sự chọn lựa đúng đắn. Sử thần Ngô Sĩ
Liên nói rằng: “Thế mới biết trời sinh ra Linh Từ là để mở nghiệp nhà Trần
