Tháng 2, ngày 28, Quý Ly bức vua (đây chỉ Trần Thiếu Đế – ND) phải
nhường ngôi và buộc tôn thất cùng các quan phải ba lần dâng biểu khuyên
(Hồ Quý Ly) lên ngôi. Quý Ly giả vờ cố tình từ chối, nói rằng: -Ta sắp
xuống lỗ đến nơi rồi, còn mặt mũi nào trông thấy tiên đế ở dưới đất nữa.
Rồi (Quý Ly) tự lập làm vua, đặt niên hiệu là Thánh Nguyên, quốc hiệu
là Đại Ngu và đổi (từ họ Lê) thành họ Hồ”.
Lời bàn
Hiển nhiên, triều Trần tàn tạ đã đến lúc cần phải được loại bỏ khỏi vũ đài
chính trị của nước nhà, song, cướp ngôi thế nào cho xứng kẻ cướp ngôi,
chuyện ấy cũng chưa dễ mấy ai làm được. Hán Thương không đối câu đối
của cha nên chẳng rõ chí hướng Hán Thương thế nào, chỉ biết lúc ấy, im
lặng đúng là vàng, ngôi Thế tử về tay mà chẳng nhọc công suy tìm chữ
nghĩa.
Quý Ly nhận mình là người “sắp xuống lỗ” cũng phải lắm. Song le,
chẳng phải Quý Ly sắp xuống lỗ vì năm ấy Quý Ly đã 64 tuổi mà vì ngai
vàng của họ Hồ sau đó chẳng bao lâu thì bị quân xâm lược nhà Minh đập
nát tan tành. Cái “lỗ” mà Hồ Quý Ly củng Hồ Hán Thương phải chui xuống
lại ở trên đất Trung Quốc. Thôi thì âu cũng là giúp cha con Hồ Quý Ly khỏi
phải xấu hổ vì “còn mặt mui nào trông thấy tiên đế (của họ Trần) ở dưới đất
(Đại Việt) nữa!”. Kể thì họ Hồ đến chết vẫn còn gặp may.
