01. Lí lịch xuất thân của Lê Lợi
Tằng tổ của Lê Lợi là Lê Hối, vốn người ở thôn Như Áng
. Sách Đại
Việt thông sử (trang 31) chép rằng: “Một hôm, cụ đi chơi thấy đàn chim
lượn vòng quanh trên một khoảng đất nơi dưới núi Lam Sơn
, trông như
hình một đám người tụ hội. Cụ nghĩ: “Chỗ này tất là nơi đất lành”, bên dời
nhà đến ở đấy, rồi khai phá ruộng vườn, tự chăm lo cày cấy, được ba năm
thì thành sản nghiệp, từ đấy, đời đời đều là hùng trưởng một phương”.
Lê Hối sinh ra Lê Thinh. Lê Thinh lấy bà Nguyễn Thị Quách, sinh hạ hai
người con trai, con trưởng là Lê Tòng, con thứ là Lê Khoáng. Lê Khoáng
kết hôn với bà Trịnh Thị Ngọc Thương, sinh hạ được ba người con trai, con
trưởng là Lê Học, con thứ là Lê Trừ và con út là Lê Lợi.
Cũng sách Đại Việt thông sử (trang 32) chép rằng: “Vua sinh giờ tí (tức
từ khoảng 23 giờ đến 1 giờ sáng – NKT) ngày mồng 6 tháng 8 năm ất Sửu
(1385), niên hiệu Xương Phù thứ 9 nhà Trần, tại làng Chủ Sơn, huyện Lôi
Dương
. Nguyên trước, xứ Du Sơn, thôn Như Áng Hậu thuộc làng này
(Chủ Sơn), có một cây quế, dưới cây quế này có con hùm xám thường xuất
hiện, nhưng nó hiền lành, vẫn thường thân cận với người mà chưa từng hại
ai. Từ khi Vua ra đời thì không thấy con hùm ấy đâu nữa. Người ta cho là
một sự lạ! Ngày Vua ra đời thì trong nhà có hào quang đô chiếu sáng rực,
và mùi thơm ngào ngạt khắp làng. Khi lớn lên thì thông minh dũng lược, độ
lượng hơn người, vẻ người tươi đẹp hùng vĩ, mắt sáng, miệng rộng, sống
mũi cao, xương mi mắt gồ lên, bả vai bên tá có 7 nốt ruồi, bước đi như rồng
như hổ, tiếng nói vang vang như tiếng chuông. Các bậc thức giả biết ngay
là một người phi thường.
Khi Vua làm phụ đạo ở Khả Lam
, được hồn sư ông mặc áo trắng hiển
hiện chỉ cho ngôi huyệt phát “đế vương” ở động Chiêu Nghi
Thời ấy, người phường chài ở sách Mục Sơn là Lê Thận, đêm nào cũng
thấy khoảng sông Lam Xuyên có luồng ánh sáng như bó đuốc cháy. Hơn
một tháng sau, bỗng chài được một thanh sắt dài hơn một thước, hình tựa
con dao cũ, đem về để trong nhà. Ngay hôm ấy, Vua đến nhà ông, thấy