57. Trịnh Duy Sản giết vua Lê Tương Dực
Sau vụ bạo loạn năm Kỉ Tị (1509), Giản Tu Công Oánh được tôn lên
ngôi vua, đó là Lê Tương Dực (1510-1516). Lê Tương Dực cũng tàn bạo và
hoang dâm không thua gì Lê Uy Mục. Năm 1513, sứ giả của nhà Minh
sang ta đã nói rằng: Vua mặt đẹp mà thân cong, tướng hiếu dâm như tướng
heo, loạn vong tất chẳng còn xa nữa. Quả đúng như đoán định của sứ giả
nhà Minh, năm Bính Tí (1516), loạn đã xảy ra. Sách Khâm định Việt sử
thông giám cương mục (chính biên, quyển 26, tờ 28) chép rằng:
“(Trịnh) Duy Sản thường hay can ngăn làm trái ý Vua, bị Vua tức giận,
sai lấy gậy đánh. Duy Sản bèn cùng Lê Quảng Độ, Trình Chí Sâm mưu phế
lập. Họ chuẩn bị binh thuyền khí giới rồi hội họp ở bến Thái Cực (gần phố
Hàng Đào, Hà Nội ngày nay – ND) nói phao là đem quân đi đánh giặc.
Nhân đêm tối, họ đem quân Kim Ngô hộ vệ
cửa Bắc Thần phóng lửa đốt. Khi thấy lửa cháy, Vua ngờ là có giặc kéo
đến, bèn lẻn ra cửa Bảo Khánh
để trốn. Tới tờ mờ sáng, lúc băng qua cửa
Thái Học
để đến hồ Chu Tước ở phường Bích Câu (nay là khu vực
đường Bích Câu, Hà Nội – ND) thì gặp Duy Sản. Nhà vua hỏi là giặc ở
đâu, Duy Sản không trả lời mà quay mặt đi nơi khác rồi cười ầm lên. Vua
quay ngựa chạy về phía tây, Duy Sản sai võ sĩ tên là Hạnh đâm Vua ngã
ngựa rồi giết đi. Khâm Đức Hoàng hậu cũng nhảy vào lửa mà chết. Quân sĩ
đem hai thi thể về táng ở lăng Ngự Thiên
Lời bàn
Vua sai lấy gậy đánh Trịnh Duy Sản, vì nghĩ mình là vua tất phải có
quyền với quần thần, lúc vua giận, bắt quần thần phải tội chết còn được, nói
chi chuyện chỉ lấy gậy đánh mà thôi. Song le, Tương Dực được làm vua,
chẳng qua chỉ vì Tương Dực là dòng dõi nhà Lê chứ chẳng phải là có công
cao đức dày gì. Hạng kém đức bất tài lại bạc nhược như Tương Dực, con
cháu nhà Lê còn nhiều lắm. Cho nên. Trịnh Duy Sản hợp mưu với Lê
Quảng Độ để lập vua khác, kể cũng như thay cái bung xung này bằng cái
bung xung khác, có gì lạ đâu. Vả chăng, trước Lê Quảng Độ từng cùng phe
