VIỆT SỬ TOÀN THƯ
VIỆT SỬ TOÀN THƯ
Phạm Văn Sơn
Phạm Văn Sơn
www.dtv-ebook.com
www.dtv-ebook.com
Chương Xvi
Chương Xvi
- Loạn dân quê miền Bắc
- Loạn quí tộc nhà Hậu Lê
1 – Từ Vụ Loạn Nguyễn Tuyển, Nguyễn Cừ Đến Hữu Cầu
Từ 1527 đến 1638, ta không thấy sử chép có vụ phiến loạn nào đã xay ra
từ Mạc khởi nghiệp đến đời vua Lê Thần Tông.
Nhưng đến đời chúa Uy Nam Vương Trịnh Giang thì nhiều việc giặc dã
liên tiếp bùng nổ ở nhiều nơi trong nước. Lý do là Trịnh Giang thất chánh
đã giết vua lại còn tàn sát các đại thần như Nguyễn Công Hãng, Lê Anh
Tuấn… và ăn chơi xa xỉ, dâm đãng khiến công quỹ thiếu hụt, sưu thuế nặng
nề.
Ở các trấn bấy giờ có Nguyễn Tuyển, Nguyễn Cừ nổi lên tại làng Ninh
Xá, huyện Đường An (Hải Dương); Hoàng Công Chất, Võ Đình Dung ở đất
Sơn Nam; ở Sơn Tây có Nguyễn Danh Phương, Nguyễn Diên, Tế, Bồng; tại
vùng duyên hải (Bắc Việt) có Nguyễn Hữu Cầu, và ở Thanh Nghệ có sự
hoạt động của Lê Duy Mật (ở Thăng Long chạy vào).
Đây là những tổ chức phiến loạn lớn, còn các đám cưới hay giặc cỏ thì
nhiều không kể xiết. Các tổ chức phiến loạn lớn đều tuyên bố “Phù Lê diệt
Trịnh”. Toán đông có tới hàng vạn người theo, toán nhỏ cũng tới hàng ngàn
đi cướp phá thành thị, thôn quê, quan quân địa phương dẹp không nổi[1].
Tình thế trong nước rối ren như vậy mà Trịnh Giang vẫn cứ dâm dật vô
độ, đào hầm làm nhà ở dưới đất để tránh sấm sét, chính sự giao cho các
