vận: gài cán bộ vào các ban tề, đưa du kích tin cậy vào nắm hương dũng,
vận động binh lính địch làm nhân mối cho ta để chuẩn bị kế hoạch dài lâu,
đặc biệt là việc vận động lãnh đạo dân chống bắt phu, bắt lính, chống tạp
dịch tại các làng. Thôn Đức Đại phải đi tiên phong trong công tác này.
Từ chuyện hương chủ, hương quản làng Giỗ, tại Đức Đại, ta chủ động cài
cắm người của mình vào làm. Lân bí mật lui tới nhà các cụ cao niên. Các
cụ trong làng đã bày giúp anh và các đảng viên rất nhiều kế sách cho công
việc.
Để tránh nguy cơ bị lộ hoặc bị địch mua chuộc lợi dung, ta không để ai
làm hương chủ, hương quản quá ba tháng. Đầu tiên, đồng chí Nguyễn Đình
Ngạch - Đảng viên được chi bộ ém vào làm hương chủ làng.
Hương chủ Ngạch của Đức Đại nhận chức đã được gần ba tháng.
Ánh trăng suông tãi lênh láng xuống làng. Bỗng tiếng mõ, tiếng phèng la rộ
lên từ phía đầu thôn rồi như đám cháy, lan nhanh đến cuối thôn. Bọn ngụy
bên Camp Phương Điếm, lũ Tây bên bốt Giỗ không dám lao đến, chỉ ở
trong đồn bắn chỉ thiên đùng đoàng. Tiếng mõ, tiếng phèng la, tiếng hét,
tiếng chó sủa rộ lên một lúc rồi lắng xuống.
Rõ mặt người, bọn lính bốt Giỗ phát hoảng khi dân Đức Đại ầm ầm kéo lên
đồn. Đi đầu là một cụ ông áo dài, khăn xếp dẫn đầu. Thằng đội Gầy khệnh
khạng bước ra.
- Bẩm quan lớn, tối qua, Việt Minh tấn công vào thôn chúng tôi, bắt mất
hương chủ Ngạch đi rồi. Làng không thể một ngày không có người đứng
đầu. Chúng tôi sang bẩm với quan đồn, cho chúng tôi cử hương chủ mới.
- Bọn mày sao lại để Việt Minh tấn công bắt mất cả hương chủ thế… Ông
thì giết sạch!
- Bẩm quan lớn, Việt Minh ẩn hiện ghê lắm, dân chúng tôi đã về đây là để
dựa vào chính phủ bảo hộ thôi, chứ dân thì làm gì được họ… Mong quan
lớn đèn giời soi xét!
- Cứ về, lát quan đồn sẽ xuống xét… Đừng có làm loạn mà thiệt thân đấy!
- Đa tạ quan lớn.
Giữa buổi, thằng đội Gầy lệnh khệnh xuống làng. Quanh quẩn mãi, chẳng
dò được manh mối gì, nó đồng ý cho làng tìm hương chủ mới. Lý Khoả