124
XỨ ĐÀNG TRONG
năng buôn bán ở Đàng Ngoài. Họ được cho biết là tại đây có
từ 1.500 đến 1.600 picul tơ sống và từ 5.000 đến 6.000 súc vải
tơ được sản xuất mỗi năm với giá phải chăng
1
. Sau chuyến đi
đầu tiên của Grol đến Đàng Ngoài đầu năm 1637
2
, người Hà
Lan bắt đầu chú trọng đến Đàng Ngoài. Năm 1641, họ trở nên
dứt khoát hơn khi nghe nói Nhật Bản sẽ cấm thuyền Nhật đến
Đàng Ngoài và như thế giá tơ lụa của Đàng Ngoài sẽ tăng tại
thị trường Nhật Bản
3
.
Sự kiên trì của người Hà Lan đã đem lại kết quả và số lượng
tơ từ Đàng Ngoài gia tăng so với toàn bộ số tơ VOC chở tới
Nhật từ 1635 đến 1655 như bảng 3 sau đây cho thấy.
Bảng 3: Nguồn gốc tơ VOC đem vào Nhật
từ 1635 đến 1668 (1.000gld)
4
Từ
Đài
Loan
% Batavia %
Đàng
Ngoài
%
Tổng
cộng
1635-1640 9.228
87
399
6
966
9 10.630
1641-1654 1.611
23 1.827 26 3.538 51 6.981
1655-1668
64
1
5.920 67 1.687 19
8.827
Giai đoạn 1641-1654 là thời vàng son không chỉ với việc mua
tơ với giá rẻ ở Đàng Ngoài mà với cả việc bán tơ tại Nhật với giá
có lời. VOC thường thu được tới 250% hay hơn nữa trong việc
kinh doanh này. Từ 1636 đến 1668, lời trung bình hằng năm
1 Daghregister, bản dịch tiếng Hoa, quyển 1, trg.153, 160-161.
2 Về chuyến đi này, xem J.M. Dixon, dịch từ bản Pháp văn, “Voyage of the dutch ship ‘Grol’”, Transactions
of the Asiatic Society of Japan, tập XI, do Yushodo Booksellers Ltd. in lại, Tokyo, 1964, trg. 180-215.
3 Daghregister, bản dịch tiếng Hoa, quyển 2, trg.331.
4 Klein.
P.W., “De Tonkinees-Japanse zijdehandel van de Verenigde Oostindische Conpagnie en het
inter-aziatische verkeer in de 17e eeuw”, W. Frijhoff & M. Hiemstra, Bewogen en bewegen, Tilburg,
1986, trg.171. Tôi xin cám ơn giáo sư Reid đã dịch nguồn tư liệu này cho tôi.
www.hocthuatphuongdong.vn
