IV. Tô Tần - Mưu Luợc Gia Về Thuật “Tung Hoành Bài Hợp”
Tô Tần là một nhân vật có tính truyền kỳ trong lịch sử thời Chiến Quốc.
Theo sách "Sử ký" phần "Tô Tần liệt truyện" chép, thì Tô Tần cùng với Trương Nghị từng giữ nhiệm
vụ Tướng quốc của sáu nước. Cả hai đều là "tung hoành gia". Họ chủ trương "hợp tung" để đối phó
với nước Tần mạnh mẽ thời bấy giờ, làm cho quân Tần không dám dòm ngó Hàm Cốc Quan suốt mười
lăm năm. Nhưng, rốt cuộc do các đại phu của nước Tề tranh giành sự sủng ái của nhà vua, nên đã dẫn
tới Tô Tần bị giết chết tại nước Tề.
Trên đây chính là hình tượng Tô Tần trong tâm khảm của mọi người. Hình tượng đó chủ yếu bắt nguồn
từ sách “Sử ký" của Tư Mã Thiên. Nhưng, trên thực tế hình tượng đó so với sự thật lịch sử có chỗ
khác nhau ít nhiều.
Tháng mười hai năm 1973 đã khai quật được một bộ sách lụa (bạch thư) tại ngôi mộ người nhà Hán ở
Mã Vương Đôi tại Trường Sa thuộc tỉnh Hồ Nam. Sách này gồm có tất cả hai mươi bảy chương.
Người có trách nhiệm chỉnh lý mệnh danh sách này là "Chiến Quốc tung hoành gia thư" (gọi tắt là sách
lụa).
Trong bộ sách này có tất cả mười tám chương ghi chép về sự tích của Tô Tần, và có khoảng 60% nội
dung không hề thấy ghi chép trong những bộ sách "Sử ký", "Chiến quốc sách" thuộc ấn bản hiện nay.
Việc khai quật được bộ “sách lụa" nói trên, đã vén lên màn bí mật về Tô Tần suốt hai nghìn năm qua.
Nó cũng giúp cho các học giả có thể hình dung lại các sự tích về Tô Tần. Chúng tôi dựa vào tư liệu
này, để tái hiện chân diện mục của nhà tung hoành cổ đại này trong lịch sử, để quý vị độc giả tham
khảo.
