CUỘC KHỞI NGHĨA CÔNG XÃ PARIS
Cuộc Chiến Đấu Giành Chính Quyền
Lần Đầu Tiên Của Giai Cấp Vô Sản
Ngày 18-3-1871, để chống lại chính phủ của
giai cấp tư sản, nhân dân Paris nước Pháp đã
tổ chức một cuộc khởi nghĩa vũ trang, trải
qua 72 ngày đêm đấu tranh gian khổ, cuối
cùng đã bị quân chính phủ và quân xâm lược
Phổ trấn áp.
Thời kỳ cuối chiến tranh Phổ - Pháp, ngày 2-9-1870, Hoàng đế Pháp
Napoleon III bị đánh bại trong trận Sedan buộc phải đầu hàng. Ngày 4-9,
nhân dân Paris phát động cuộc cách mạng, lật đổ đế quốc thứ 2, thành lập nền
Đệ tam Cộng hòa. Tuy nhiên, thành quả cách mạng nhanh chóng bị giai cấp tư sản
tước đoạt, thành lập ra Chính phủ Quốc phòng do Thiers đứng đầu. Tiếp đó, quân
Phổ liên tục tấn công vào lãnh thổ Pháp, bao vây Paris. Nhân dân Paris vùng lên
chống lại, trong khi đó Chính phủ Quốc phòng lại nghĩ đến chuyện cầu hòa, trấn
áp phong trào nổi dậy của nhân dân, hòng giải tán lực lượng quân tự vệ quốc dân
được thành lập trong cách mạng của nhân dân Paris.
Tháng 2-1871, Hội nghị Quốc dân mới của nước Pháp khai mạc, bầu
Chie làm người đứng đầu chính phủ mới. Chính phủ mới đã ký hòa ước bồi
thường và cắt nhượng đất cho Đức. Sau khi hòa ước có hiệu lực, Chính phủ
Chie lập tức bắt tay vào giải trừ lực lượng vũ trang của quân tự vệ quốc
dân. Ngày 18-3, quân chính phủ Chie tấn công bất ngờ vào đồi Môngmac
đang thuộc quyền khống chế của quân tự vệ quốc dân. Cuộc khởi nghĩa vũ
trang liền nổ ra, Quân khởi nghĩa vùng lên phản kích, tối đó đã chiếm được
toàn bộ thành phố Paris. Chính phủ Chie và quân đội của mình phải chạy về
Versailles ngoại ô Paris. Ủy ban Trung ương Quân tự vệ quân dân trở thành
Chính phủ Cách mạng lâm thời.
