chắc, và thành công của quá trình ấy phụ thuộc vào các quyết định của nhà
quản lý. Tất cả các cách tiếp cận này tạo nên một “thoái lui vô hạn”. Bằng
việc đưa thị trường “vào nội bộ”, thực ra ta đã tự chuốc lấy vấn đề: Các nhà
quản lý làm thế nào để quyết định được ý tưởng nào sẽ được triển khai đến
một mức nào đó mà ở đó chúng có thể chịu được các áp lực lựa chọn của thị
trường nội vi? Đưa thị trường vào sâu bên trong cũng sẽ đặt ra vấn đề hóc
búa tương tự. Rút cục thì các nhà cải cách phải quyết định xem họ sẽ tập
trung vào làm gì và làm như thế nào – và những gì họ nên cân nhắc khi đưa
ra quyết định chính là những gì ở trong hộp đen. Khi đó, chấp nhận tính
ngẫu nhiên của cải cách không phải là bàn đạp hay con đường dẫn tới hiểu
biết mà là rào cản. Tiến sĩ Gary Hamel là một trong những học giả đầu tiên
nghiên cứu về vấn đề này lên tiếng với Giáo sư Christensen về khả năng
rằng quản lý cải cách thực chất có tiềm năng mang lại kết quả dự đoán được.
Chúng tôi xin cảm ơn ông vì các ý kiến rất hữu ích này.
12. Học giả giới thiệu các tác động này cho chúng tôi là Giáo sư Joseph
Bower ở Trường Kinh doanh Harvard và Giáo sư Robert Burgelman ở
Trường Kinh doanh Stanford. Chúng tôi mang ơn họ rất nhiều. Xem Joseph
L. Bower, Managing the Resources Allocation Process (Homewood, IL:
Richard D. Irwin, 1970); Robert Burgelman và Leonard Sayles, Inside
Corporate Innovation (New York: Free Press, 1986); và Robert Burgelman,
Strategy is Destiny (New York, Free Press, 2002).
13. Clayton M. Christensen và Scott D. Anthony, “What’s the BIG idea?”
Case 9-602-105 (Boston: Harvard Business School, 2001).
14. Chúng tôi đã cố ý chọn các cụm từ như “tăng xác suất thành công” vì
gây dựng doanh nghiệp có lẽ sẽ không bao giờ trở nên hoàn toàn dự đoán
được vì ít nhất ba lý do. Lý do thứ nhất nằm ở bản chất của thương trường
cạnh tranh. Các công ty mà hành động hoàn toàn dự đoán được sẽ bị đánh
bại khá dễ dàng. Vì vậy, tất cả các công ty đều muốn hành động thật khó
đoán. Lý do thứ hai là thách thức tính toán đi kèm với bất kỳ hệ thống nào có
số lượng kết quả có thể xảy ra quá lớn. Cờ vua là một ví dụ về trò chơi hoàn
toàn được định đoạt: Sau nước đi đầu tiên của quân trắng, quân đen sẽ luôn
từ bỏ. Nhưng số lượng ván cờ có thể diễn ra và thách thức tính toán lớn đến
nỗi ngay cả kết quả các ván cờ giữa các siêu máy tính cũng vẫn không thể dự
đoán được. Lý do thứ ba nằm ở giả thuyết phức tạp, trong đó ngay cả các hệ
thống đã xác định hoàn toàn không vượt qua khả năng tính toán của chúng ta
vẫn có thể tạo ra các kết quả ngẫu nhiên. Đánh giá mức độ dự đoán được của
kết quả cải cách và ý nghĩa của bất kỳ điều không chắc chắn còn lại nào vẫn
còn là một thách thức về giả thuyết với các hàm ý thực tế quan trọng.
15. Thách thức cải thiện mức độ dự đoán được đã được giải quyết thành
công phần nào nhờ khoa học tự nhiên. Nhiều ngành khoa học ngày nay có vẻ
bị ảnh hưởng và xuống dốc – ví dụ như dự đoán được hoặc bị chi phối bởi
199
