dành riêng cho những người nào có năng-khiếu, có rèn-tập và có học hiểu
những quy-tắc về doanh-nghiệp.
MÓN TIỀN TRẢ SAU CÙNG, CHÍNH LÀ MÓN TIỀN LỜI-— Món
tiền ấy là món tiền còn lại sau khi trả tiền thợ, tiền người làm công, tiền
người đánh máy chữ, tiền thuế-vụ, tiền nhà, tiền ngân-hàng, tiền chuyên-
chở.
Lấy một thí-dụ. con số mua bán của một trong những xưởng chế-tạo ô-tô
to nhứt bên Huê-kỳ năm ngoái tính ra 425 triệu. Tiền lời gộp (brut) là 35
triệu, nhưng người ta lại phải dùng 30 triệu để khai-thác thêm xí-nghiệp,
thành ra chỉ tồn còn lời độ 5 triệu. Bán một chiếc ô-tô 10.000 quan, những
nhà tư-bản đã đánh liều cả sự-nghiệp của họ trong xí nghiệp chỉ lời vỏn-vẹn
125 quan
[15]
Ta hãy lấy một thí-dụ giản-dị mà rõ-ràng để giải-thích những lời trên
nầy. Tom Hold, một cầu-thủ bị gãy chưn và què. Vì ái-mộ tài anh nên bạn-
bè mới đứng ra quyên tiền giúp, thầu được 5.000 quan và tậu cho anh một
cửa tiệm: cửa tiệm buôn thuốc lá. Ngay hôm mở cửa, năm người bạn của
anh đến tiệm và mua mỗi người một điếu xì-gà. Tom cho rằng buôn-bán
khá và lấy điếu thuốc thứ sáu để ra hút. Sáu tháng, qua cửa tiệm bị khánh-
tận và anh không biết tại sao. Anh không biết rằng bán được sáu điếu thuốc
thì số tiền bán bốn điếu đầu thuộc về hãng làm thuốc, tiền bán điếu thứ năm
thuộc về chủ phố, về đèn nước, thuế-vụ, v.v.. Điếu thứ sáu thuộc về anh và
đó là tiền lời. TIỀN TỔNG. PHÍ NẰM TRƯỚC TIỀN LỜI. Tiền lời của
Tom, vì anh không biết nguyên-tắc ấy, đã biến thành khói.
Trong doanh-nghiệp, sự thành-công không phải là sản-xuất hàng tốt,
không phải bán đặng nhiều, không phải-mướn đông người làm; cái phần
gầy dựng ra sự thành-công, chính là cái còn lại cuối năm. Danh-từ vĩ-đại
trong ngôn-ngữ thương-mãi, không phải là "GỘP" (brut) mà là "RÒNG"
(net).
Tăng thêm tiền lời "ròng" (bénéfice net) đó là một trong các mục-đích
của Thuật Đắc-lực. Nếu anh đạt đến mục-đích ấy thì công-việc của anh sẽ
tự trôi chảy lấy một mình.
