làm ra; không phải là một nghệ-thuật mà người ta học theo và ghi nhớ; đó
là một cái gì linh-hoạt như đời sống, một cái gì luôn-luôn đổi mới, một cái
gì thành-tựu theo phép-tắc riêng.
Trong doanh-nghiệp, kinh-nghiệm suông chưa đủ; còn phải có khiếu
quan-sát, ham-mê, thích-ứng, rèn-luyện; nếu không có những khiếu ấy thì
kinh-nghiệm chỉ làm cho ta đi thụt lùi. Trong đời có nhiều trường-hợp
không nên dùng trí-nhớ. Và nếu trong mỗi Hội-đồng quản-trị, người ta biết
dùng một người trẻ tuổi ham tìm-kiếm phương-pháp mới và hình-thức hoạt-
động mới, người ta sẽ đạt được những kết-quá tốt.
MỌI GIÁ TRỊ ĐỀU PHẢI TRỒI SỤT.— Bởi vậy chúng ta phải chú-ý
đến tin-tức sau cùng trong thương-trường. Ngày nay, dầu việc khó-khăn
đến đâu người ta cũng làm được, nên không có gì giữ mãi một hình-thức cũ.
Tuần-lễ trước, tôi gặp một nhà doanh-nghiệp người nước Anh mới vừa
khánh-tận. Y chuyên nhập-cảng và bán chàm (indigo); y không để-ý tới sự
tiến-bộ của hoá-học và ảnh-hưởng mà sự tiến-bộ ấy gầy ra trong nghề-
nghiệp của y. Một hôm, hoá-học chế được chất chàm và người ta không
dùng chàm trồng từ Ấn- độ nữa; trong mấy tuần-lễ, kỹ-nghệ chàm biển-đổi
hẳn. Trong trường-hợp ấy, sự trồi-sụt là một cuộc cách-mạng thật-sự.
Không có cuộc doanh-nghiệp nào tránh khỏi ảnh-hưởng của sự phát-
minh và khoa-học. Nhiều xí-nghiệp tưởng vững như Thái Sơn, đều sụp-đổ
trong chốc-lát. Và trong thời-đại khoa-học nầy, muốn thành-công, phải
luôn-luôn cần-mẫn.
Gần đây, người xuất-bản từ nhựt-báo lớn nhứt ở New-York yêu-cầu tôi
điều kỳ-quặc nầy: " Ông Casson, tôi muốn nhờ ông mỗi tuần-lễ gởi cho tôi
một cái sổ ghi những tư-tưởng mới và giá-trị của những tư-tưởng ấy. Tôi
không có thời-giờ làm việc ấy, nhưng tôi không thể bỏ qua được." Nhà
xuất-bản ấy thật là một người biết thích-ứng với nhu-cầu thời-đại; ngày nay
tờ báo của ông ta xuất-bản hơn một triệu số mỗi ngày.
Không ai đoán trước được một tư-tưởng mới hay một phương-pháp mới
sẽ xuất-hiện ở ngành nào. Các nhà tìm vàng thuở xưa thường nói rằng:
"Bất-cứ chỗ nào người ta cũng tìm được vàng cả." Tư-tưởng cũng vậy. Ta
phải để tai để mắt nghe ngóng mọi hướng.