Chỉ ra rằng các những thay đổi cơ cấu nói trên được viện dẫn trong một nỗ
lực cứu kinh tế học thị trường tự do khỏi sự lúng túng không có nghĩa là
chúng không liên quan. Nhiều lý thuyết được đưa ra để giải thích việc một
thay đổi cơ cấu cụ thể ảnh hưởng như thế nào đến kết quả kinh tế rất có lý.
Khí hậu đơn điệu có thể cản trở sự phát triển. Bị bao quanh bởi các nước
nghèo và bị chi phối bởi xung đột đang hạn chế cơ hội xuất khẩu và khiến
các cuộc xung đột xuyên biên giới dễ xảy ra hơn. Sự đa dạng sắc tộc hoặc
nguồn tài nguyên phong phú có thể tạo ra những động cơ chính trị sai lầm.
Tuy nhiên, đây là những kết quả không thể tránh khỏi.
Trước hết, có nhiều cách khác nhau mà theo đó những yếu tố cơ cấu đó có
thể diễn ra. Ví dụ, nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú có thể tạo ra
những hậu quả tiêu cực, nhưng cũng có thể thúc đẩy sự phát triển. Nếu điều
đó không xảy ra, chúng ta sẽ không coi kết quả yếu kém của các nước giàu
tài nguyên là khó cải tạo nhất. Các nguồn tài nguyên thiên nhiên cho phép
các nước nghèo kiếm ngoại hối để dùng cho việc mua công nghệ tiên tiến.
Nói rằng những nguồn tài nguyên là một lời nguyền cũng giống như nói
rằng tất cả trẻ em sinh ra trong một gia đình giàu có sẽ thất bại trong cuộc
sống vì họ sẽ trở nên hư hỏng do những tài sản thừa kế của họ. Đúng là một
số người đã thất bại vì lý do này, nhưng có nhiều người khác đã biết tận
dụng lợi thế từ các tài sản thừa kế của mình và trở nên thành công hơn cha
mẹ họ. Một yếu tố thuộc về cơ cấu (nghĩa là nó được tạo ra do thiên nhiên
hoặc lịch sử) không có nghĩa là kết quả của những ảnh hưởng do nó đem lại
là được xác định trước.
Trên thực tế, sự thật rằng tất cả những bất lợi về cơ cấu không phải là không
thể vượt qua đã được chứng minh bởi thực tế là hầu hết các nước giàu ngày
nay đã phát triển được mặc dù cũng phải chịu những bất lợi tương tự.
Trước tiên chúng ta hãy xem xét vấn đề khí hậu. Khí hậu nhiệt đới bị cho là
đã làm tê liệt sự tăng trưởng kinh tế bằng cách tạo ra gánh nặng sức khỏe do
các bệnh nhiệt đới, đặc biệt là bệnh sốt rét. Đây là một vấn đề khủng khiếp,
nhưng có thể vượt qua được. Nhiều nước nước giàu hiện nay cũng đã từng
