tư nước ngoài được phép làm - ví dụ, bằng cách nói với họ rằng họ không
thể đầu tư trong một số ngành công nghiệp “chiến lược”, cấm họ nắm giữ
đa số cổ phần hoặc yêu cầu họ chuyển giao công nghệ - các nhà đầu tư
nước ngoài đơn giản là sẽ đi đến một nơi khác và bạn sẽ mất việc làm cũng
như của cải mà họ đã tạo ra. Đặc biệt là đối với các nước đang phát triển
không có nhiều công ty quốc gia có thể tạo ra các khoản đầu tư tương tự thì
việc từ chối đầu tư nước ngoài chỉ bởi đó là đầu tư của nước ngoài như
nhiều người nghĩ thực sự là rất phi lý. Mặc dù các nước này chỉ nhận được
các hoạt động ở trình độ thấp hơn như hoạt động lắp ráp, họ vẫn thịnh
vượng hơn nhờ có đầu tư hơn là không có đầu tư.
Lý luận này là chính xác trong các điều kiện riêng của nó, nhưng có nhiều
vấn đề cần được xem xét hơn trước khi chúng ta kết luận rằng không nên có
những hạn định về quyền sở hữu nước ngoài (ở đây, chúng ta không bàn
đến đầu tư theo danh mục, loại đầu tư vào cổ phiếu của công ty để nhận
những lợi ích tài chính mà không tham gia quản lý trực tiếp, và tập trung
vào đầu tư trực tiếp nước ngoài, loại đầu tư thường được định nghĩa là việc
mua lại hơn 10% cổ phần của một công ty với mục đích là được tham gia
vào việc quản lý).
Trước hết, chúng ta cần nhớ rằng rất nhiều khoản đầu tư nước ngoài thuộc
hình thức được gọi là “đầu tư mua lại thương hiệu” (brownfield
investment), tức là việc một công ty nước ngoài mua lại các công ty đang
hoạt động, hơn là “đầu tư mới” (Greenfield investment), hình thức đầu tư
mà một công ty nước ngoài thành lập nên các cơ sở sản xuất mới. Kể từ
những năm 1990, đầu tư mua lại thương hiệu chiếm hơn một nửa tổng số
đầu tư trực tiếp nước ngoài thế giới (FDI), thậm chí đạt 80% vào năm 2001,
ở đỉnh cao của giai đoạn bùng nổ sáp nhập và mua lại quốc tế (Mergers &
Acquisitions - M & A). Điều này có nghĩa rằng phần lớn vốn FDI được sử
dụng cho việc thâu tóm quyền kiểm soát các công ty đang hoạt động, chứ
không phải là tạo ra sản phẩm và việc làm mới. Tất nhiên, chủ sở hữu mới
có thể xây dựng khả năng quản lý và công nghệ tốt hơn đồng thời giải cứu
một công ty đang gặp sự cố - như đã thấy trong trường hợp của Nissan dưới