như vậy - nhưng chỉ ở một mức độ nhất định. Những câu trả lời chính xác
đòi hỏi những kiến thức về nhiều vấn đề chuyên môn, mà rất nhiều vấn đề
trong số đó quá phức tạp đến nỗi chính các chuyên gia cũng không đồng
thuận về chúng. Cho nên sẽ là điều hết sức tự nhiên khi hầu hết chúng ta
đơn giản là không có thời gian hoặc sự đào tạo cần thiết để tìm hiểu tất cả
các vấn đề chuyên môn trước khi chúng ta có thể đưa ra những đánh giá của
mình về tính hiệu quả của của TARP (Chương trình Giải cứu Tài sản Xấu),
sự cần thiết của G20, sự khôn ngoan của việc quốc hữu hóa các ngân hàng
hoặc mức độ thích hợp của các khoản lương điều hành. Và khi nói đến
những thứ như sự nghèo đói ở Châu Phi, những hoạt động của Tổ chức
Thương mại Thế giới, những quy định thỏa đáng về vốn của Ngân hàng
Thanh toán Quốc tế, hầu hết chúng ta đều thực sự lạc hướng.
Tuy nhiên, chúng ta không nhất thiết phải hiểu tất cả các vấn đề chuyên
môn mới có thể hiểu những gì đang xảy ra trên thế giới và thực hiện điều
mà tôi gọi là “tinh thần công dân kinh tế tích cực” để yêu cầu các hành
động phù hợp từ những người nắm quyền quyết định. Tóm lại, chúng ta có
thể đánh giá về tất cả các vấn đề khác cho dù chúng ta chưa đủ kiến thức
chuyên môn. Chúng ta không cần phải là chuyên gia dịch tễ học để biết
rằng cần phải có những tiêu chuẩn vệ sinh trong các nhà máy thực phẩm,
các cửa hàng bán thịt và các nhà hàng. Đánh giá về kinh tế cũng không có
gì khác: một khi bạn biết các nguyên tắc và thông tin cơ bản, bạn có thể đưa
ra một số đánh giá đanh thép mà không cần biết rõ về các vấn đề chuyên
môn. Điều kiện tiên quyết duy nhất là bạn phải sẵn sàng gỡ bỏ cặp kính
hồng (rosetinted glasses) mà ý thức hệ tân tự do muốn bạn đeo mỗi ngày.
Cặp kính này khiến cho thế giới trông rất đơn giản và tươi đẹp. Nhưng hãy
bỏ chúng ra và nhìn thẳng vào ánh sáng rõ ràng của thực tế khắc nghiệt.
Một khi bạn biết rằng thực sự không có cái gọi là thị trường tự do, bạn sẽ
không bị lừa gạt bởi những người lên án một quy định dựa vào lập luận
rằng nó làm cho thị trường “không tự do” (xem Vấn đề 1). Khi bạn biết
rằng các chính phủ lớn và năng động có thể thúc đẩy, hơn là làm suy yếu,
tính năng động kinh tế, bạn sẽ thấy rằng sự mất lòng tin vào chính phủ là
