Giáo dục và doanh nghiệp
Nếu không chỉ giáo dục phổ thông mà cả giáo dục đại học không ảnh hưởng
nhiều đến việc quyết định sự thịnh vượng của một quốc gia, chúng ta phải
nghiêm túc suy nghĩ lại vai trò của giáo dục trong nền kinh tế của chúng ta.
Trong trường hợp của các nước giàu, sự ám ảnh của họ với giáo dục đại học
đã được kiểm soát. Nỗi ám ảnh này đã dẫn đến tình trạng chạy theo bằng
cấp một cách không lành mạnh và việc đầu tư quá nhiều với quy mô lớn
vào giáo dục đại học ở nhiều nước. Tôi không phản đối các nước có tỷ lệ
học đại học rất cao - hay thậm chí 100% - vì các lý do khác, nhưng họ
không nên tự lừa dối bản thân để tin rằng nó sẽ có hiệu quả đáng kể đối với
năng suất.
Đối với các nước đang phát triển, thậm chí cần phải có những thay đổi quan
điểm triệt để hơn. Trong khi họ nên mở rộng giáo dục để chuẩn bị cho thế
hệ trẻ một cuộc sống ý nghĩa hơn, khi nói đến vấn đề tăng năng suất, các
quốc gia này cần phải nhìn vượt ra ngoài giáo dục cá nhân và quan tâm
nhiều hơn đến việc xây dựng các tổ chức và thể chế phù hợp cho sự tăng
trưởng năng suất.
Điều thực sự phân biệt các nước giàu với các nước nghèo là cá nhân các
công dân của họ được giáo dục tốt như thế nào không quan trọng bằng việc
các công dân của họ được tổ chức thành các tập thể với năng suất cao tốt
như thế nào - như các công ty khổng lồ như Boeing hay Volkswagen hoặc
các công ty nhỏ hơn có đẳng cấp thế giới của Thụy Sĩ và Ý (xem Vấn đề
15). Việc phát triển các công ty như vậy cần phải được hỗ trợ bởi một loạt
các thể chế khuyến khích đầu tư và mạo hiểm - một chế độ bảo hộ thương
mại và trợ cấp cho các công ty trong các ngành “công nghiệp còn non trẻ”
(xem Vấn đề 7 và 12), một hệ thống tài chính cung cấp “vốn dài hạn” cần
thiết cho đầu tư tăng năng suất dài hạn (xem Vấn đề 2), các thể chế cung
cấp cơ hội thứ hai cho cả các nhà đầu tư (luật phá sản tốt) và cho các công
nhân (một chính sách phúc lợi tốt) (xem Vấn đề 21), trợ cấp công và các
