gia Bắc Âu - nổi tiếng về sự minh bạch - sẽ không phải trải qua cuộc khủng
hoảng tài chính đầu những năm 1990. Chừng nào chúng ta còn tiếp tục cho
phép “đổi mới tài chính” không giới hạn, thì chừng đó khả năng điều tiết
của chúng ta sẽ còn thua kém khả năng đổi mới.
Nếu chúng ta thực sự nghiêm túc trong việc ngăn chặn một cuộc khủng
hoảng giống như cuộc khủng hoảng năm 2008, chúng ta nên cấm các công
cụ tài chính phức tạp, trừ khi chúng có thể cho thấy lợi ích rõ ràng cho xã
hội trong dài hạn. Ý tưởng này sẽ bị một số người bác bỏ bởi cho rằng nó
quá vô lý. Nhưng thực tế không phải như vậy. Chúng ta luôn luôn làm điều
đó với các sản phẩm khác - hãy suy nghĩ về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm,
thuốc, xe ô tô và máy bay. Kết quả là một quá trình phê duyệt, theo đó tác
động của mỗi công cụ tài chính mới, được tạo ra bởi “các nhà khoa học khó
hiểu” trong các công ty tài chính, có thể được đánh giá xét về mức độ rủi ro
và lợi ích đối với toàn bộ hệ thống của chúng ta trong dài hạn, chứ không
chỉ xét về lợi nhuận ngắn hạn cho các công ty đó.
Thứ ba: trong khi thừa nhận rằng chúng ta không phải là những thiên thần
luôn nghĩ cho người khác, chúng ta nên xây dựng một hệ thống sẽ phát huy
được những mặt tốt nhất, chứ không phải là tồi tệ nhất, ở con người.
Hệ tư tưởng thị trường tự do được xây dựng dựa trên niềm tin rằng mọi
người sẽ không làm bất cứ điều gì “tốt” trừ khi họ được trả công cho nó hay
bị trừng phạt vì không làm việc đó. Niềm tin này sau đó bị áp dụng một
cách lệch lạc và được quan niệm lại rằng những người giàu cần phải được
khuyến khích để làm việc vì sự giàu có hơn nữa, trong khi người nghèo
phải lấy nỗi sợ nghèo đói làm động lực cho mình.
Tính tư lợi về vật chất là một động lực mạnh mẽ. Hóa ra hệ thống lý tưởng
hóa không tồn tại là vì nó đã phớt lờ, hay đúng hơn là muốn phủ nhận, bản
năng con người này. Tuy nhiên, điều này không chứng minh được rằng tính
tư lợi về vật chất là động cơ duy nhất của chúng ta. Con người không bị dẫn
dắt bởi tính tư lợi vật chất nhiều như những cuốn sách giáo khoa về thị
trường tự do đã khẳng định. Nếu thế giới thực có nhiều những kẻ tư lợi duy
