mã ở Đức đã để lại những vết sẹo lớn và lâu dài nhất lên lịch sử phát triển
của Đức và thế giới. Một số người đã đánh giá một cách công bằng rằng
kinh nghiệm về lạm phát phi mã tạo cơ sở cho sự nổi lên của Đảng Quốc xã
(Đảng Công nhân Đức Quốc gia Xã hội chủ nghĩa) bằng cách hạ uy tín của
các thể chế tự do thuộc Cộng hòa Weimar. Những người có quan điểm này
lúc đó ngầm ám chỉ rằng lạm phát phi mã của Đức năm 1920 là một trong
những nguyên nhân chính của cuộc Chiến tranh Thế giới Thứ hai. Đức bị
tổn hại từ lạm phát phi mã nhiều đến nỗi ngân hàng Bundesbank, ngân hàng
trung ương của Tây Đức sau Chiến tranh Thế giới Thứ hai, đã nổi tiếng với
những ác cảm quá mức của mình đối với chính sách tiền tệ nới lỏng. Thậm
chí sau sự ra đời của đồng tiền chung Châu Âu, euro, và sự xóa bỏ các ngân
hàng trung ương ở các quốc gia trong khu vực Châu Âu, ảnh hưởng của
Đức đã khiến cho Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) trung thành với
chính sách thắt chặt tiền tệ, ngay cả khi đối mặt với nạn thất nghiệp cao dai
dẳng, mãi cho đến khi cuộc khủng hoảng tài chính thế giới năm 2008 buộc
nó phải cùng với các ngân hàng trung ương khác trên khắp thế giới nới lỏng
chính sách tiền tệ chưa từng có tiền lệ. Vì vậy, khi nói về về hậu quả của
lạm phát phi mã ở Đức là chúng ta nói về quá trình nỗ lực phấn đấu kéo dài
một gần thế kỷ sau sự kiện này và ảnh hưởng đến lịch sử không chỉ của
Đức, mà cả các nước khác ở Châu Âu và thế giới.
Lạm phát nguy hại như thế nào?
Đức không phải là nước duy nhất trải qua lạm phát phi mã. Theo giới báo
chí tài chính, Argentina đã trở thành một điển hình lạm phát phi mã trong
thời hiện đại, nhưng tỷ lệ lạm phát cao nhất mà nước này trải qua mới chỉ
khoảng 20.000%. Tệ hơn cả lạm phát ở Đức là lạm phát ở Hungary sau
Chiến tranh Thế giới Thứ hai và ở Zimbabwe năm 2008 trong những ngày
cuối cùng của Chế độ độc tài của Tổng thống Robert Mugabe (bây giờ ông
ta chia sẻ quyền lực với phe đối lập trước đây).
Lạm phát phi mã làm suy yếu các cơ sở của chủ nghĩa tư bản, bằng cách
biến giá cả thị trường thành những nhiễu tạp vô nghĩa. Đỉnh điểm của lạm