3. Tách bạch nhân cách một người ra khỏi hành vi. Chúng ta
phải luôn cố gắng làm điều này và đừng bao giờ phán xét
người đó. Chúng ta có thể đánh giá hành vi không đúng so
với tiêu chuẩn và nguyên tắc, có thể miêu tả những cảm xúc
của mình và quan sát hậu quả của hành vi này; nhưng nhất
thiết không được dán “nhãn nhân cách” lên mọi người. Điều
đó không tốt trong các mối quan hệ. Thay vì nhận xét một
người là “lười biếng”, “ngu ngốc”, “ích kỷ” hay “gia
trưởng”, tốt hơn hết hãy mô tả những quan sát của mình
về hậu quả của các hành vi này và/hoặc cảm nhận mối
quan tâm của chúng ta xuất phát từ những hành vi đó.
4. Đặc biệt tế nhị và kiên nhẫn đối với điểm mù. Chúng được
gọi là điểm “mù” bởi chúng quá nhạy cảm để được nhận
thức. Trừ khi người ta đã được chuẩn bị để cải thiện những
việc mà họ biết là nên làm, nếu không thì việc cho họ
thông tin về điểm mù sẽ không tốt và phản tác dụng. Đồng
thời không nên đưa ra góp ý về những điều mà họ chẳng
thể làm gì để thay đổi.
5. Sử dụng thông điệp “tôi”. Khi bạn đưa ra góp ý, điều quan
trọng cần phải nhớ là bạn đang chia sẻ quan điểm của
chính mình – cách bạn nhìn nhận thế giới. Vì thế, hãy sử
dụng thông điệp “tôi”: “Đây là suy nghĩ của tôi”, “Điều tôi
băn khoăn là...”, “Đây là cách tôi nhìn nhận”, “Đây là cách
tôi cảm nhận”, “Đây là điều tôi nhận thấy”. Nếu đưa ra
thông điệp “bạn” – “bạn quá ích kỷ!”, “bạn gây ra quá
nhiều rắc rối!” – thì bạn đang đóng vai trò phán xét. Việc
này trở thành một khoản “rút ra” đáng kể. Điều khiến
người khác tổn thương nhiều nhất, đặc biệt là khi trái tim
họ tốt đẹp nhưng hành vi của họ sai lạc, đó là khi chúng
ta áp đặt, soi xét, và bảo rằng họ không thể thay đổi được.
Thông điệp “tôi” có vẻ ngang hàng hơn – giữa mọi người
với nhau. Thông điệp “bạn” có vẻ người trên kẻ dưới, cho
thấy người này tốt hơn hoặc có giá trị hơn người kia.
3 4 2 • 7 THÓI QUEN TẠO GIA ĐÌNH HẠNH PHÚC
