để nâng tầm cao nhận thức lên mức lý tính. Chính vì vậy, khi quan
sát, sẽ để lại dấu ấn rất sâu đậm, còn khi xem xong thì sẽ quên
ngay.
Đã đành quan sát phải dùng mắt nhìn, nhưng mắt nhìn có sự
hạn chế rất lớn, tầm nhìn của con người không xa, đối với vật thể
kích thước quá bé thì cũng không nhìn thấy được. Để khắc phục
những hạn chế này, các nhà khoa học đã phát minh ra kính viễn
vọng để nhìn xa hơn, và kính hiển vi để nhìn vật thể nhỏ hơn, ngày
nay khoa học cho phép con người nhìn thấy cả những ngôi sao ở rất
xa trái đất, đồng thời nhìn thấy cả những con vi khuẩn nhỏ bé. Với
những dụng cụ quan sát hiện đại, thì tầm nhìn của con người đã mở
rộng rất nhiều, số lượng vật thể nhìn thấy cũng tăng lên gấp
bội.
Vậy nên quan sát thế nào cho đúng cách? Làm sao nâng cao
được năng lực quan sát, và khi quan sát cần chú ý những vấn đề
gì?
(1) Người quan sát phải có tấm lòng say mê công việc
Khi tiến hành quan sát sự vật cần có ý thức về mục đích,
nhằm giải quyết vấn đề gì, tháo gỡ mắc míu ở khâu nào, như
vậy mới để lại ấn tượng và có ghi nhận thu hoạch. Tục ngữ có câu,
chỉ cần để tâm, thì ở đâu cũng học hỏi được, chúng ta để ý quan sát
mọi sự vật hiện tượng diễn ra quanh mình rồi động não suy nghĩ, thì
sẽ phát hiện nhiều điều thú vị, nói cách khác, xác định mục đích rõ
ràng, thì thu hoạch càng khả quan.
(2) Vừa xem xét vừa suy nghĩ
Trong quá trình xem xét, phải kết hợp với phân tích, so sánh,
tổng hợp và phán đoán, như vậy mới phát hiện được đặc điểm căn bản
của đối tượng quan sát, mặt khác không ngừng nâng cao khả năng
