Thời Pháp chấm dứt và vị A La Hán ra đi. Ngài Phra Acharn ôn lại những
lời chỉ giáo, và thận trọng nghiền ngẫm suy tư từng chi tiết. Nhờ giáo huấn
của mỗi vị A La Hán đã tơi thăm Ngài, càng ngày Ngài càng tiến triển và có
thêm khả năng, ý chí càng tăng trưởng, niệm và tuệ càng kiên cố vững bền.
Chứng đắc Đạo Quả A Na Hàm
Ngài Phra Acharn nói rằng khi lắng nghe thời Pháp của vị A La Hán,
Ngài tưởng chừng như đang nghe chính Đức Phật, mặc dù chưa bao giờ thấy
Đức Phật. Ngài hoàn toàn say sưa tắm mình trong niềm hỷ lạc vô hạn. Thời
gian hình như ngưng hẳn, và dường như chỉ có tâm được bao trùm trong
vầng hào quang của Giáo Pháp. Chỉ đến khi xuất ra khỏi trạng thái thâm
diệu này Ngài mới hay rằng mình vẫn còn mang cơ thể vật chất nặng tựa
như một hòn núi. Sự cấu hợp của ngũ uẩn, mỗi uẩn tự chính nó là một khối
đau khổ. Mỗi chuyến viếng thăm của các vị A La Hán và những lời chỉ dạy
của các Ngài trong nhiều trường hợp khác nhau là những kinh nghiệm vàng
ngọc, so với các diễn biến ở những nơi khác. Cũng trong động này Ngài tiến
đạt đến Đạo Quả A Na Hàm.
Theo kinh điển, chúng ta được biết rằng với sự chứng đắc này, hành giả
đã tháo gỡ năm trói buộc đầu tiên (saṁyojana): ảo kiến lầm lạc về ta hay
bản ngã (sakkāyadiṭṭhi); hoài nghi hay lưỡng lự (vicikicchā); dính mắc trong
niềm tin vào nghi thức lễ bái (silabbataparamasa); dục vọng (rāga); và sân
hận (paṭigha). Người thành đạt Quả này không bao giờ còn tái sanh trở lại
trong cảnh người, với thân tứ đại do đất, nước, gió, lửa cấu thành. Nếu Đạo
Quả cuối cùng, A La Hán, chưa được thành tựu trong kiếp sống này, vị ấy sẽ
tái sanh vào một trong năm cảnh giới Vô Thiên Phiên của chư vị Phạm
Thiên, gọi là aviha (cảnh giới trường cửu), attapā (cảnh giới êm đềm tĩnh
lặng), sudassā (cảnh giới đẹp đẽ), sudassi (cảnh giới quang đãng), và
akanitthā (cảnh giới tối thượng). Những cảnh giới này chỉ khác nhau ở mức
độ vi tế của mỗi cảnh.
Chính Ngài Acharn đã tiết lộ với các đệ tử thân tín rằng Ngài đã chứng
đắc Đạo Quả A Na Hàm tại động này. Người viết quyết định ghi lại nơi đây
và sẵn sàng tiếp nhận những lời phê bình của độc giả. Nếu tường thuật như